ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΥΘΟΣ || mythos@eroticos.gr
Η κορυφαία Ελληνίδα τραγουδίστρια σε στιγμές που καθρεφτίζουν την προσωπικότητα και τη ζωή της.
Τα φώτα σβήνουν. Μόνη στη σκηνή, άλλοτε μιλώντας κι άλλοτε τραγουδώντας, με το γέλιο και το δάκρυ να εναλλάσσονται, με συντροφιά ένα βιολοντσέλο, ένα πιάνο, ένα ακορντεόν και μια κιθάρα, η μεγάλη ερμηνεύτρια πιάνει το νήμα απ’ τα παιδικά της χρόνια ως σήμερα και μας αποκαλύπτει πώς η μικρή Χαρίκλεια απ’ τη Θήβα έγινε η Χαρούλα όλης της Ελλάδας.
Εικόνες, μνήμες, λόγια που δεν έχουν ειπωθεί, στιγμές μιας ζωής, φυλαγμένα γράμματα, σημειώματα, όνειρα, εφιάλτες, προηγούμενες ζωές, έρωτες, χαμόγελα, συναυλίες, ταξίδια, οι άντρες, τα τραγούδια, ο πατέρας, η λύτρωση, τα «θέλω», τα «πρέπει», η γλύκα, το γέλιο, η μνήμη, το χώμα, η χαρά, το σώμα, η ψυχή, το μυαλό, η φωνή.
Πώς νιώθετε που το «Χειρόγραφο» πήρε τόση αγάπη στην Αθήνα;
Έχει ακόμα μεγαλύτερη ενέργεια. Είναι πια ένα κείμενο που το έχω κατακτήσει. Νιώθω μεγαλύτερη πια εξοικείωση με τη σκηνή. Και είναι στιγμές μου. Όχι όλη η ζωή μου, βέβαια. Στιγμές, αλλά στιγμές που καθρεφτίζουν την προσωπικότητα και τη ζωή μου. Δεν έχει σημασία που δεν είναι όλα τα γεγονότα της ζωής μου αυτά που- ποιος ξέρει για ποιον λόγο- διαλέχτηκαν να ειπωθούν τώρα…
Κάθε βράδυ και λύτρωση;
Το μοίρασμα έχει τη λύτρωση μέσα του. Όταν μοιραζόμαστε με τους άλλους, ανακαλύπτουμε ότι έχουμε κοινά σημεία, κοινές ιστορίες. Μπορεί να μην είναι ίδια γεγονότα, αλλά στην ίδια χώρα έχουμε μεγαλώσει, με τις ίδιες συνθήκες και τον ίδιο πολιτισμό κουβαλάμε. Εγώ βλέπω αυτήν την ένωση με τον κόσμο, ιδιαίτερα τις γυναίκες. Πρέπει να πω ότι είναι αρκετά γυναικείο. Ακόμα και όταν στάξει ένα δάκρυ, κι ας μην είναι από τα δικά μου μάτια, δεν έχει σημασία. Εγώ τα έχω ζήσει αυτά τα πράγματα.
Είναι περίεργο να ζεις το παρελθόν σε επανάληψη. Και να το εκθέτεις τόσο τολμηρά.
Εμένα με βοήθησε να σταθώ στην ποιητική του διάσταση. Γιατί αλλιώς δεν θα μπορούσε να γίνει ένα έργο για το θέατρο. Έχω όμως γράψει τόσα πολλά τραγούδια, που έχω πει πιο τολμηρά πράγματα μέσα από αυτά τα τραγούδια. Τώρα απλά έπρεπε να βρω τον τρόπο να δω τη διήγησή μου σε πεζό λόγο και όχι σε τραγούδι. Το «Μεγάλωσα» έχει έντονα στοιχεία, αν θέλει κανείς να το δει ως αυτοβιογραφικό. Η «Ιφιγένεια», η «Πανσέληνος», υπάρχει μέσα αυτός ο λόγος.
Έπαιξε ρόλο η στήριξη του Γιώργου Νανούρη, γιατί τα κείμενα ήταν πολλά. Έπρεπε αυτές οι χάντρες να ενωθούν και να γίνουν, θα μου επιτρέψετε να πω, το κόσμημα που έχει γίνει. Σκόρπια κείμενα, σκόρπιες εικόνες και έπρεπε να δομηθούν σε έργο. Με οδήγησε, με στήριξε, τον εμπιστεύτηκα, γιατί έπρεπε, εκτός από τον θαυμασμό που του είχα, να μπορώ να τον εμπιστευτώ κιόλας. Πάρα πολλές πρόβες μέχρι να ελευθερωθώ και να μπορώ να δω τον εαυτό μου πάνω σε μια σκηνή να μιλάει κιόλας εκτός από το να τραγουδάει. Και το καταφέραμε…
Δώσατε χώρο στην απουσία του πατέρα σας. Τις ξορκίζουμε τις απουσίες;
Ό,τι είναι δυνατό και το έχουμε ζήσει και ό,τι πραγματικό, τόση μεγαλύτερη μπορεί να είναι και η απουσία του όταν πια δεν το έχουμε. Οι απώλειές μας σημαίνουν ότι πριν από αυτές τα ζήσαμε τα πράγματα. Στην απώλεια βλέπεις τι δύναμη είχε αυτό στη ζωή μας. Είτε ήταν ένας άνθρωπος είτε ένα αίσθημα και μια κατάσταση. Μου αρέσει που αναφέρθηκα στον πατέρα μου, έστω με αυτόν τον αφαιρετικό τρόπο, μου αρέσει που του έδωσα τον χώρο που του αξίζει και του πατέρα μου. Γιατί όλοι για τη μάνα μας μιλάμε… Η μάνα είμαστε εμείς. Αλλά δεν ολοκληρώνει τον άνθρωπο, αν δεν έχει το κομμάτι του πατέρα. Δεν στέκομαι μόνο σε αυτό. Μια ζωή έχει το μεγάλωμά μας καταρχήν αλλά έχει και το βίωμά μας χωρίς αυτούς. Το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής μας είναι χωρίς αυτούς. Οι πράξεις μας, οι αποφάσεις μας, τα βιώματά μας, οι σκέψεις μας. Ό,τι είναι αυτό που λέμε «βίωμα» είναι στην ενήλικη ζωή μας. Βεβαίως μας ακολουθούν πράγματα από εκεί, μας ακολουθούν οι σχέσεις μας μαζί τους, οι κατευθύνσεις που μας δώσανε, πράγματα που δεν θέλαμε να έχουν γίνει. Όλα αυτά που μας καθορίζουν. Το θέμα είναι ότι η πρόθεσή μου ήταν να παίξω διαφορετικά απ’ ό,τι είχα παίξει μέχρι τώρα, όχι μόνο με τα τραγούδια μου αλλά με κείμενα που θα μπορούσαν να είναι κι άλλων ανθρώπων. Αυτά που γράφουν και οι άλλοι μας αντιπροσωπεύουν, κι ας μην έχουν βγει από το δικό μας μυαλό ή το δικό μας χέρι. Ο Νανούρης βέβαια με οδήγησε να γράψω εγώ, γιατί πίστευε ότι θα ήτανε κάτι πιο αληθινό και αντιπροσωπευτικό και το τόλμησα…
Και βάλατε και το χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό.
Ένας άνθρωπος δεν είναι μόνο ένα πράγμα. Απλά δεν μπορείς να το μεταφέρεις αυτό πάνω στο τραγούδι. Με διακατέχει αυτό. Δεν θα μπορούσα να μην έχω το χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό, να μην έχω και τις δύο όψεις του φεγγαριού. Και μου αρέσει που το βγάζω αυτό. Μ’ αρέσει και το βοήθησε ο Γιώργος Νανούρης αυτό στις ισορροπίες των πραγμάτων, αλλιώς θα μπορούσα να είχα γράψει επιθεώρηση. Ή ένα δράμα. Αυτή η καμπυλότητα του έργου, το πώς περνάμε από τη μια κατάσταση στην άλλη, το αρχιτεκτόνημα είναι δικό του…
Η Χαρούλα Αλεξίου σε σχέση με τη Χαρίκλεια Ρουπάκα;
Όλα δεν είναι αλλιώς; Όλα δεν ήταν αλλιώς όταν ήμασταν νέοι; Υπάρχουν πράγματα που έχουν ξεπεραστεί, που ακόμα και όταν τα λέω, υπάρχει μια φωνούλα μέσα που λέει: «τώρα έχεις τελειώσει εσύ μ’ αυτό», αλλά ό,τι έχει παίξει ρόλο στο χτίσιμο του εαυτού μου σημαίνει ότι έχει αξία, γι’ αυτό και κάνω αναφορά σ’ αυτό. Όλα μπορεί να είναι αλλιώς. Και μεγαλώνοντας έχω μια άλλη κριτική στα πράγματα, έχουμε συγχωρέσει πολλά και στον εαυτό μας και στους άλλους, στις καταστάσεις, στις συνθήκες που έχουν υπάρξει και είμαστε μέρος τους. Γινόμαστε πιο σοφοί, παίρνουμε απόσταση από τα πράγματα. Πάντα υπάρχει μια στιγμή, κάθε βράδυ, την ώρα της παράστασης που θα είναι διαφορετικά, θα σκάψει μέσα μου και θα με κάνει να θυμηθώ και άλλα πράγματα, να καταλάβω τι μου ισχύει απ’ όλα αυτά. Ποιος είναι ο βαθμός της έντασης μέσα στο στήθος μου γι’ αυτά. Αυτό που εμένα με συγκινεί δεν είναι η προσωπική μου ιστορία. Είναι η στιγμή που θα ενωθεί η ιστορία μου με την ιστορία άλλων ανθρώπων. Όταν θα συγκινηθεί ένας άνθρωπος από κάτω, όπως εγώ έχω συγκινηθεί παρακολουθώντας μια παράσταση, είναι γιατί με ενώνει η ιστορία και το κείμενό του με κάτι που δεν έχω εκφράσει. Εκεί είναι η λύτρωση, αν θέλεις, όταν βλέπεις ότι ο θεατής από κάτω ακούει πράγματα που ο ίδιος δεν τα έχει πει ποτέ. Και είναι ευτυχία να λέγονται από τον άλλον και βλέπεις ότι δεν είσαι μόνος πια στη ζωή.
Φοβηθήκατε στην αρχή πώς θα το δεχτεί ο κόσμος; Είχε ρίσκο;
Επειδή ακούμε πολλά ψέματα, κάνουμε πολλές επεξεργασίες στο μυαλό μας όταν πάμε να μιλήσουμε για εμάς, κάνει εντύπωση αυτή η αλήθεια. Κάτι δηλαδή που θα έπρεπε να είναι απόλυτα φυσιολογικό μάς φαντάζει κάτι τρομερό. Ότι τόλμησε κάποιος να βγει να τα πει. Κοινές ιστορίες των ανθρώπων είναι, δεν είναι κάτι τρομερό αυτό. Αλλά είδες πώς μας κάνει εντύπωση; Γιατί απλώς κάποιος λέει τη δική του αλήθεια. Ο καθένας κάνει ό,τι μπορεί.
Έχω ρισκάρει τόσες φορές, που δεν ήταν ρίσκο. Ήταν μια απόφαση. Η δύναμή σου ξεκινάει από μια απόφαση να κάνεις κάτι όμορφο. Αυτό με ενδιέφερε, να βγει κάτι όμορφο. Να έχει μια ποίηση. Δεν είναι ένα κουτσομπολιό, είναι η εξομολόγηση. Όταν μιλάω για τις γυναίκες σε κάτι δικό μου, μιλάω για όλες τις γυναίκες ή για πάρα πολλές γυναίκες. Οπότε, ποιο είναι το ρίσκο; Ελάτε εδώ να τα πούμε, να πούμε αυτά που θα λέγαμε σαν μια μεγάλη παρέα. Γι’ αυτό επέλεξα μικρούς χώρους, για να είμαστε μια μεγάλη παρέα.
Τώρα λοιπόν που το «Χειρόγραφο» σφράγισε τη ζωή ως αυτό το σημείο του δρόμου, θα θέλατε να είχε γραφτεί κάτι αλλιώς στη ζωή σας;
Οι πράξεις μας είναι η συνέχεια των συναισθημάτων μας. Δεν γίνονται όλα με το μυαλό. Κάθε στιγμή μας, κάθε εποχή μας αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα της κάθε στιγμής. Οι επιλογές μας, οι αδυναμίες μας σε κάποια πράγματα, η επιλογή μας, η δύναμή μας αντίστοιχα. Δεν μπορείς να το αλλάξεις αυτό. Ό,τι έχει γίνει, έχει γίνει. Και δεν ξέρω πόσο διαφορετικοί μπορούμε να είμαστε. Μπορούμε να διαχειριζόμαστε με περισσότερα «εργαλεία» τη ζωή μας. Οι εμπειρίες και η ωριμότητά μας μας υπαγορεύουν κάποιους τρόπους να διαχειριζόμαστε τη ζωή μας αλλιώς. Αλλά ο χαρακτήρας είναι δυνατό πράγμα. Ένας άνθρωπος όταν κάνει ένα λάθος, θα έπρεπε να μην ξανακάνει ποτέ το ίδιο. Αλλά έτσι δεν είμαστε; Δεν κάνουμε τα ίδια λάθη πολλές φορές; Τώρα όμως δεν θέλω να μιλήσουμε για τα λάθη…
Στην εποχή που το «Όχι» παίρνει τη μορφή του «Ναι», εσείς βγάλατε τραγούδι με τίτλο «Ένα Ναι κρύβει ένα Όχι».
(γέλια) Εγώ δεν στέκομαι σε αυτό. Μιλάει για το πόσο ευάλωτοι είμαστε οι άνθρωποι. Πως όλα στην αρχή, ακόμα και στους έρωτές μας, όλα είναι τέλεια και όλα μας φαίνονται υπέροχα. Και τελικά όλα τα «Ναι» που είπαμε στη ζωή μας έγιναν «Όχι». Είναι αυτή η διττότητα που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο. Είναι ένα παιχνίδι που είναι σκληρό αλλά πραγματικό. Αλλά είναι υπέροχο πράγμα να μπορείς να είσαι ανάλαφρος ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές που περνάς. Που περνάμε όλοι μας και μιλάω γι’ αυτό που ζει η Ελλάδα αυτήν τη στιγμή…
Από το φύλλο της THESSNEWS #25 (29-30/10/2016)
