ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΥΘΟΣ || mythos@eroticos.gr
Η Ελένη Τσαλιγοπούλου μιλά στην Thessnews για τις επιλογές της, τις νέες συνεργασίες και την κρίση.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νάουσα Ημαθίας, αλλά η χαρακτηριστική φωνή της και το πάθος της για το τραγούδι ήταν σαν μικρόβιο μέσα της, που δεν την άφηνε να ηρεμήσει. Εμφανίσεις στη Θεσσαλονίκη και στη ζωή της μπαίνει ο Γιώργος Νταλάρας. Ο Μάνος Χατζιδάκις την καλεί να εμφανιστεί στον «Σείριο» ως ερμηνεύτρια του Σταμάτη Σπανουδάκη. Η Ελένη Τσαλιγοπούλου δεν θυμίζει σε τίποτα πια εκείνο το μικρό κορίτσι που ξεκίνησε από την επαρχία. Τα φώτα ανάβουν και αλλάζουν ολοκληρωτικά τη ζωή της…
Πώς δηλαδή ένα μικρό κορίτσι από τη Νάουσα ξεκίνησε το ρεμπέτικο;
Αυτό ήταν και το μόνο πράγμα που ήθελα από μικρή. Ονειρευόμουν να γίνω τραγουδίστρια. Στην αρχή είχε έναν αφελή τρόπο, αλλά μετά, όσο περνούσε ο καιρός, καταλάβαινα ότι αυτό είναι που με αφορά αληθινά. Το τραγούδι. Ήμουν πραγματικά τυχερή που μεγάλωσα στη Νάουσα, που έχει απίστευτα ισχυρή παράδοση, και έτσι μπορώ να πω ότι έχω απόλυτη σχέση μαζί της. Την έχω βιώσει την παράδοση, είναι μέσα στο αίμα μου σαν DNA. Αυτό με βοήθησε στη διάρκεια. Κατέβηκα στη Θεσσαλονίκη νωρίς, πολύ νέα, ξεκίνησα να κάνω κλασικό τραγούδι, γιατί ήθελα και κάποιου είδους σπουδές πάνω σε αυτό. Κλασικό τραγούδι και πιάνο, αλλά συγχρόνως τραγουδούσα σε μικρούς χώρους της Θεσσαλονίκης, όπως ήταν η «όμορφη νύχτα». Πολύ γρήγορα ήρθε και η δισκογραφία, πολύ γρήγορα ήρθαν και οι συνεργασίες με μεγάλα ονόματα. Ο Γιώργος Νταλάρας στην αρχή και αργότερα η Δήμητρα Γαλάνη.
Ήρθαν εύκολα δηλαδή τα πράγματα..
Ξέρετε, στην αρχή μού ήταν δύσκολο, γιατί πάντα αισθανόμουν ένα επαρχιωτοκόριτσο που ξαφνικά βγήκε να τραγουδήσει μπροστά σε τόσο κόσμο. Αλλά τελικά η αγάπη και το πάθος για τη μουσική έκαναν το θαύμα τους. Όλα αυτά ξεπεράστηκαν, βέβαια. Ο χρόνος είναι σπουδαίο πράγμα για τον άνθρωπο. Όσο περνάει ο χρόνος, καταλαβαίνουμε για ποιον λόγο τραγουδάμε, τον λόγο που υπάρχουμε… Είναι κάτι βαθύτερο όλο αυτό. Εγώ δεν αισθάνθηκα στην αρχή κάποια δυσκολία, γιατί ήμουν τυχερή. Βρήκα μια παρέα που είχε το ίδιο πάθος με μένα. Δεν με ενδιέφερε ούτε η δισκογραφία ούτε τίποτα. Βγήκα σαν ένα κορίτσι που είχε την ανάγκη να μάθει την ελληνική μουσική. Τα πρώτα 4-5 χρόνια αισθανόμουν ότι μαθήτευα ακόμα. Κατάφερα να έχω ένα τεράστιο ρεπερτόριο από τη Σμύρνη μέχρι την δεκαετία του ’80 που ουσιαστικά ξεκίνησα. Στη διάρκεια κατάλαβα ότι υπάρχει ευθύνη μέσα σε όλο αυτό. Μπορώ να πω ότι ήταν αρκετά εγωιστικό, βέβαια. Τραγουδούσα, γιατί ήθελα να μαθητεύσω και μου άρεσε να τραγουδάω. Όταν όμως άρχισε η δισκογραφία, περνούσαν τα χρόνια και έπρεπε να βρω τον εαυτό μου, πώς ακριβώς πρέπει να τραγουδήσω και να εκφραστώ. Εκεί κατάλαβα την ευθύνη. Ότι αυτό που κάνεις το αφήνεις πίσω σου. Οπότε πρόσεχα. Τι θα τραγουδήσω, με ποιους ανθρώπους θα συνεργαστώ, ποιοι θα είναι οι μουσικοί μου. Δυσκολίες όμως δεν μπορώ να πω ότι αντιμετώπισα. Πιο πολλές δυσκολίες είχα στην προσωπική μου ζωή και όχι με την καλλιτεχνική μου πορεία.
Το κρατάτε ακόμα όμως. Δεν κάνετε εκπτώσεις.
Όχι, καθόλου. Και τώρα είναι πιο εύκολα για μένα, γιατί τραγουδάω ήδη 30 χρόνια. Και όλο αυτό που κάνω τώρα είναι γιατί έχω την ανάγκη της εξέλιξης. Και αυτό που κάνουμε τώρα με τα κορίτσια είναι μια εξέλιξη.
Οπότε το «μαζί» είναι επιλογή και όχι αποτέλεσμα της κρίσης.
Σαφέστατα και είναι επιλογή. Και μάλιστα μια δύσκολη επιλογή. Με τόσα πολλά άτομα είναι δύσκολο να βγει οικονομικά μια τέτοια παραγωγή, ένα τέτοιο πρόγραμμα. Τρεις φωνές και πολλοί μουσικοί. Ήταν οπότε επιλογή μας το να βρεθούμε μαζί και όχι επειδή υπάρχει κρίση να βγούμε να παίξουμε μαζί. Επίσης η Δήμητρα δεν κάνει ποτέ τέτοιες κινήσεις. Αυτό που ήθελε ήταν ξεκάθαρο. Μας είπε: «ελάτε κορίτσια μαζί, να τραγουδήσουμε άλλη μια φορά το λαϊκό τραγούδι και να μην ξεχάσουμε το αίσθημα». Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια οι νεότεροι «πειράζουν» τα λαϊκά τραγούδια όχι με σωστό τρόπο. Και το λέω εγώ που τα «πειράζω» και με το παραπάνω. Εγώ όμως έχω και μια άλλου είδους γνώση πάνω σε αυτό. Το έχω βιωμένο το ρεμπέτικο και το λαϊκό. Αισθάνομαι πολλές φορές ότι πάμε να ξεχάσουμε τον πραγματικό τρόπο και το αίσθημα του λαϊκού τραγουδιού. Αυτός λοιπόν ήταν ο στόχος αρχικά. Και να μπορέσουμε βέβαια να το τραγουδήσουμε τρεις φωνές που το αγαπάμε.
Το λαϊκό την έχασε τη ρότα του τα τελευταία χρόνια;
Το νιώθουμε και εμείς. Γι’ αυτό και το κάνουμε. Εδώ δεν είναι βέβαια μόνο το λαϊκό. Η παράσταση αυτή είναι ίσως η πιο σημαντική που έχω πάρει μέρος. Καταπληκτικό πρόγραμμα που θα μπορούσε να πάει για δέκα χρόνια ακόμα, αν δεν είχαμε τις προσωπικές μας ανάγκες και μπάντες. Για μένα που έχω τους bogaz musique, που επίσης είναι ένα σημαντικό κομμάτι μου, είναι δύσκολο. Πόσο μάλλον τώρα που θα βγάλουμε και δίσκο.
Πώς έδεσε τόσο ιδιαίτερα αυτό με τους Bogaz;
Αυτό ήταν μάλλον η δική μου ανάγκη, για να κάνω ένα βήμα μπροστά. Άρχισα να γράφω μουσικές. Ήταν κοντά οι φίλοι μου που μου έδωσαν υπέροχους στίχους, ήρθαν σιγά σιγά οι μουσικοί και φτιάξαμε αυτήν την ωραία ομάδα, η οποία καθημερινά εξελίσσεται και αυτή. Και έχουμε φτιάξει έναν ήχο για όλο αυτό το τεράστιο φάσμα του ελληνικού τραγουδιού. Τώρα πια έχει δημιουργήσει μια άλλη κατάσταση και ισορροπία μέσα μου. Το περίεργο είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια έπαιζα με υπέροχους μουσικούς. Ποτέ όμως δεν κατάφερα να έχω μια μπάντα. Συγκεκριμένους μουσικούς που ουσιαστικά θα εξελίσσουμε τα live μας. Ειδικά σήμερα το live είναι αυτό που υπάρχει. Η δισκογραφία φθίνει. Οπότε, όλοι μας δώσαμε μεγάλη ενέργεια στο πώς μπορούμε πραγματικά να κάνουμε ωραία live, με ωραίο τρόπο, με άλλο ήχο. Αυτό είναι το σήμερα. Παλιά ήταν αλλιώς.
Τα λησμονείτε τα παλιά;
Όχι, ποτέ. Αλίμονο. Θα ήμουν αχάριστη, αν το λησμονούσα. Θεωρώ ότι όλοι οι άνθρωποι που αγαπούν κάτι έχουν την δύναμη να το προχωρήσουν όσο το ονειρεύονται. Όχι βέβαια ότι είναι εύκολο. Οι άνθρωποι πια λυγίζουν εύκολα. Η ζωή που ζούμε, ειδικά τώρα με την φριχτή οικονομική μας κατάσταση, είναι ακόμη πιο δύσκολη.
Η συνταγή για τα δύσκολα;
Το τραγούδι είναι το μοναδικό γιατρικό που μπορεί να μας κάνει καλά, έστω για λίγες ώρες. Γι’ αυτό και στην Ελλάδα οι μουσικές παραστάσεις είναι σημαντικές. Ξεχνάς, ρε παιδί μου, για λίγο τα βάσανα σου. Και χρησιμοποιείς κάποια τραγούδια για να ξεφύγεις από το δυσάρεστο. Ο κόσμος θέλει να ξεφύγει. Γι’ αυτό και εκτός του Σαββάτου, έχουμε κάνει και την Κυριακή το απόγευμα. Ο κόσμος να μην ξενυχτάει. Βλέπουμε ότι τα τελευταία χρόνια αλλάζει, ξέρεις, όλο αυτό. Και μακάρι να μπορέσουμε να το αλλάξουμε ολοκληρωτικά. Κάθε μέρα οι παραστάσεις να ξεκινάνε νωρίς. Να τραγουδάμε. Φέραμε το πρόγραμμα όλο τούμπα, κάτι που πραγματικά δεν είναι αναμενόμενο. Ήταν και για εμάς extreme, αλλά θα θυμηθούμε τους παλιούς υπέροχους συνθέτες.
Σήμερα δεν υπάρχουν τέτοιοι πια;
Αλλάζουμε, αλλάζει η κοινωνία. Με τα χρόνια διαμορφώνουμε άλλου είδους ανάγκες. Θεωρώ όμως ότι το ελληνικό τραγούδι είναι πάντα δυνατό. Έχω μια αισιόδοξη πλευρά μέσα μου, που λέει ότι όλα αυτά τα σπουδαία τραγούδια της Σμύρνης, του ρεμπέτικου, της λαϊκής μας μουσικής, θα μείνουν και μετά από πολλά χρόνια σαν στολίδια. Απλώς θα αλλάξει ο τρόπος που θα τα εκφράζουν οι μουσικοί. Υπάρχουν σημαντικά πρόσωπα σήμερα στο τραγούδι. Αλλά αλλάζει ο τρόπος. Το τι θέλουμε να ακούσουμε, τι θέλουμε να πούμε, πώς θέλουμε δηλαδή να ερμηνεύσουμε τη ζωή μας. Αυτό είναι το τραγούδι. Ο τρόπος να μιλήσουμε στο σήμερα. Είμαι σίγουρη ότι υπάρχουν νέα παιδιά που έχουν κάτι να πούνε. Δεν υπάρχει ο τρόπος να το πούνε όμως. Δεν είναι όπως παλιά. Για να μην μιλήσω για τα χρόνια πριν την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Πάντα το καλό έχει και ένα κακό. Η εξέλιξη έχει τα θετικά και τα αρνητικά της. Πιστεύω όμως ότι θα βρούμε την ισορροπία μας. Είμαστε σε μια μετάβαση στην ελληνική κατάσταση και στην κοινωνία μας. Και θεωρώ ότι σύντομα θα μπορούμε να πούμε ότι είμαστε σε μια καλύτερη θέση.
Για μένα το πιο σημαντικό είναι να βγούνε άνθρωποι μέσα από αυτό που έχουν πάθος. Αυτή είναι η πραγματική ουσία για να μπορεί κάποιος να προσφέρει στην τέχνη του τραγουδιού. Να μην πηγάζει δηλαδή από εγωισμό και από άλλους απλοϊκούς λόγους η επιθυμία να γίνει κάποιος γνωστός. Περνάμε μέσα από την εικόνα και την τηλεόραση μια εντύπωση ότι θα γίνεις τραγουδιστής για να βγάλεις πολλά λεφτά, για να γίνεις γνωστός, να έχεις μια καλύτερη ερωτική ζωή. Πολλά πράγματα «παίζουν», αλλά δεν είναι έτσι ακριβώς στην πραγματικότητα. Δεν είναι καθόλου εύκολο το να είσαι ένα άτομο σοβαρά μέσα στο τραγούδι. Θέλει απίστευτη δουλειά και πάθος. Πρέπει να μπορέσεις να αφήσεις πίσω σου πράγματα, για να ασχοληθείς με αυτό. Στους νέους φαντάζει εύκολο. Από την άλλη πλευρά, σίγουρα υπάρχουν άτομα, όπως και εμείς, που θα δώσουν τη ζωή τους για το τραγούδι..
Από το φύλλο της THESSNEWS #22 (07-08/10/2016)
