Η μάχη του Σκρα θεωρείται μια από τις σημαντικότερες μάχες του ελληνικού στρατού κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο Μακεδονικό Μέτωπο.
Στον δήμο Παιονίας, στις πλαγιές του όρου Πάικο, σε υψόμετρο 520μ και μόλις 4χλμ από τα σύνορα των Σκοπίων, βρίσκεται το ιστορικό χωριό Σκρα. Το όνομά του το πήρε από την κοντινή κορυφή Σκρα Ντι Λεγκεν (λίκνο εκ βράχων), όπου εκεί διεξήχθη μια από τις σημαντικότερες μάχες που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις του Μακεδονικού Μετώπου.
Η περιοχή ήταν πολύ καλά οχυρωμένη, με πολλά χαρακώματα και γι’ αυτό θεωρούνταν απόρθητη.
Το σχέδιο
Τον Μάιο του 1918, ξεκινάει το σχέδιο επιχειρήσεων που προέβλεπε επίθεση σε δυο χρόνους. Το πρώτο σχέδιο ήταν να καταληφθεί το ύψωμα Σκρα και έπειτα η γραμμή των υψωμάτων Τουμουλούς-Σερφ Βολάν. Την επίθεση στο Σκρα ανέλαβε η μεραρχία Αρχιπελάγους με αρχιστράτηγο τον Γκυγιωμά, αντιστράτηγο τον Εμμανουήλ Ζυμβρακάκη και υποστράτηγο τον Δημήτριο Ιωάννου, συνεπικουρούμενη από τις μεραρχίες Σερρών και Κρήτης.
Η επίθεση
Τα ξημερώματα 17/30 Μαΐου 1918 άρχισε η μάχη με 14.546 μαχητές πεζικού από την ελληνική πλευρά, με βαρέα και ελαφρά πυροβόλα. Αντίστοιχα οι Βούλγαροι από την άλλη πλευρά διέθεταν πέντε συντάγματα πεζικού με βαρύ και ελαφρύ πυροβολικό. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης επικρατούσε βροχή και αραιή ομίχλη που ευνόησε την προώθηση του πεζικού.
Η καταστροφή των βουλγαρικών δυνάμεων από το ελληνικό πυροβολικό ήταν ολοκληρωτική. Σε αυτό συνέβαλε και η άμεση συνεργασία του 45ου Γαλλικού Συντάγματος Πεζικού και τμήματα του 1ου Αφρικανικού Συντάγματος.
Οι ελληνικές απώλειες ήταν 605 νεκροί, 2.227 τραυματίες και 164 αιχμάλωτοι. Αν και για τις απώλειες των Βουλγάρων δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία, στο πεδίο της μάχης καταμετρήθηκαν πάνω από 400 νεκροί και 1.835 αιχμάλωτοι.
Η σημασία της μάχης
Η μάχη του Σκρα ήταν καθοριστική για τη διάσπαση του Μακεδονικού Μετώπου και ύψωσε το φρόνημα και το ηθικό τόσο του στρατού, όσο και του ελληνικού λαού. Η νικηφόρα μάχη του ελληνικού στρατού εγκωμιάστηκε από τον Γάλλο Στρατηγό Γκυγιωμά, ο οποίος χαρακτήρισε τη μάχη του Σκρα «ως ευτυχή προάγγελον για τις μέλλουσες νίκες». Σε διαταγή προς τον Διοικητή της 1ης Ομάδας Μεραρχιών, Στρατηγό Ζοέμ, έγραψε για τη δράση του ελληνικού στρατού:«…Χάρη στην απαράμιλλη ανδρεία του και την υπέροχη ορμητικότητά του, το ελληνικό πεζικό του Στρατηγού Ζυμβρακάκη σε στενό σύνδεσμο με το πυροβολικό και την αεροπορία, τα οποία παρά τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες πέτυχαν να εκτελέσουν όλες τις αποστολές τους, υπερνίκησε όλα τα εμπόδια που είχαν συσσωρευτεί σ’ ένα από τα πιο ανώμαλα εδάφη και πέτυχε με περίλαμπρη ενέργεια να καταλάβει τις βουλγαρικές θέσεις σε μέτωπο 12χλμ., αφού συνέλαβε περισσότερους από 1700 αιχμαλώτους και κυρίευσε σημαντικό υλικό».
Από την πλευρά της Βουλγαρίας, ο διευθυντής του Γραφείου επιχειρήσεων του Βουλγαρικού Γενικού Στρατηγείου, συνταγματάρχης Τόικοφ, στο βιβλίο του «Γιατί δεν νικήσαμε», αναφέρει «Τα συμβάντα της Γιαραμπίτσας (Σκρα) προκάλεσαν βαθύτατη αίσθηση … Η απώλεια μιας τόσο οχυρωμένης θέσης προξένησε κατάπληξη…».
Από το φύλλο της THESSNEWS #105 (12/05/2018-13/05/2018)
