Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου εγκαινίασε την έκθεση «Η Ελλάδα μέσα από τα πρωτοσέλιδα του Ευρωπαϊκού Τύπου», στην Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων.
«Μια έκθεση όπως αυτή που εγκαινιάζουμε σήμερα, με θέμα ««Η Ελλάδα μέσα από τα πρωτοσέλιδα του Ευρωπαϊκού Τύπου», έχει πολλαπλή σημασία: Επικυρώνει τη σημασία της εφημερίδας ως κορυφαίου μέσου παρουσίασης, σχολιασμού, κατανόησης και ερμηνείας της είδησης, σε μια εποχή που η έντυπη δημοσιογραφία μοιάζει να χάνει το αναγνωστικό της κοινό εκτοπιζόμενη στο περιθώριο από τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για την έγκυρη ενημέρωση, όσο και για τη διαμόρφωση γνώμης των πολιτών. Παράλληλα, μέσα από την πλούσια παράθεση αντιπροσωπευτικών τεκμηρίων από τη συλλογή του Βασίλη Κοντογιάννη, αναδεικνύει τη λαϊκότητα του μέσου, αλλά και τη στρατηγική που χρησιμοποιούσαν οι εφημερίδες την εποχή που πρωτοστατούσαν στην ενημέρωση, ώστε να διευρύνουν την απήχησή τους.
Χαρακτηριστικό στοιχείο λαϊκότητας είναι οι λιθογραφίες που κοσμούσαν τα εξώφυλλα εντύπων όπως το Petit Journal, La Domenica del Corriere και La tribuna illustrata που κυριαρχούν στη συλλογή, εικόνες με λαμπερά και θερμά χρώματα, που δεν αποτελούσαν απλές αναπαραστάσεις των γεγονότων αλλά ενεργοποιούσαν τις σκηνές και μεγέθυναν τον αντίκτυπό τους. Μάλλον εικαστικές εξιστορήσεις με αφηγηματική λειτουργία παρά απλές δημοσιογραφικές καταγραφές, αποτελούσαν μέσα όχι απλώς ιστορικής επιβεβαίωσης, αλλά και ιδεολογικής καθοδήγησης.
Είναι αλήθεια ότι πολύ συχνά ο φακός, μέσα από τον οποίο έβλεπαν τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα οι Ευρωπαίοι, οριζόταν από τις συμπάθειες, τις προκαταλήψεις ή και τις βλέψεις τους στην περιοχή μας. Ένα χαρακτηριστικό, μεταξύ πολλών άλλων, παράδειγμα είναι η λιθογραφία της ιταλικής εφημερίδας La Domenica del Corriere, στην οποία αναπαρίσταται η κατάληψη της Ηπείρου από τους Ιταλούς, τον Μάρτιο του 1917. Αυτή η θλιβερή στιγμή για τη χώρα μας, καθώς συνοδεύτηκε από αυθαίρετες φυλακίσεις Ελλήνων, εκδίωξη δασκάλων από τα σχολεία, παρεμπόδιση της κυκλοφορίας των ελληνικών εφημερίδων, ακόμα και εκτελέσεις, παρουσιάζεται στην ιταλική εφημερίδα με πανηγυρικούς τόνους, ενώ στη λεζάντα διαβάζουμε ότι οι κατακτητές έγιναν δεκτοί με λουλούδια που πρόσφεραν γυναίκες και παιδιά.
Αυτή ακριβώς η αντιπαράθεση φιλικών και μη προς την Ελλάδα πρωτοσέλιδων αναδεικνύει την πολυπλοκότητα της εποχής, καθώς και τις αντιλήψεις των ιδιοκτητών και των δημοσιογράφων, μέσω των οποίων διέχεαν προς τους αναγνώστες τους την εικόνα της χώρας μας αλλά και των κατοίκων της.
Ιδιαίτερα χρήσιμη, διαφωτιστική και διδακτική, η έκθεση που ανοίγει σήμερα στη Δημοτική Πινακοθήκη των Ιωαννίνων είναι ταυτόχρονα εξαιρετικά θεαματική. Αναδεικνύει το έργο των ανώνυμων εικονογράφων που υποκαθιστούσαν τους φωτογράφους στην πλαισίωση των γεγονότων και ζωντανεύει μια συναρπαστική εποχή της έντυπης δημοσιογραφίας. Θέλω να συγχαρώ όλους όσους συνέβαλαν στο στήσιμό της και να ευχηθώ μεγάλη επιτυχία!».
Comments are closed.