Παγκόσμια Ημέρα των Τεχνών του Δρόμου και της Ελεύθερης Έκφρασης στο Δημόσιο Χώρο. Χειροκροτούμε τους καλλιτέχνες του δρόμου, χορεύουμε και τραγουδάμε μαζί τους και εφόσον έχουν «προσκαλέσει» με κάποιον τρόπο, αφήνουμε ένα μικρό ποσό για «ευχαριστώ» που μας έφτιαξαν τη μέρα!
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
740 Ισχυρός σεισμός πλήττει την Κωνσταντινούπολη καταστρέφοντας τα τείχη της πόλης.
989 Σεισμός «ξαναχτυπά» την Κωνσταντινούπολη. Καταστρέφονται πολλές εκκλησίες της βυζαντινής πρωτεύουσας και καταρρέει ο τρούλος της Αγίας Σοφίας. Η ανακατασκευή του θα διαρκέσει έξι χρόνια.
1775 Ο βασιλιάς Γεώργιος Γ’ της Μεγάλης Βρετανίας ανακοινώνει στο Κοινοβούλιο ότι οι αμερικανικές αποικίες βρίσκονται σε εξέγερση και υποστηρίζει τη στρατιωτική καταστολή της Αμερικανικής Επανάστασης.
1795 Γεννιέται ο Νικόλαος Μάντζαρος, Κερκυραίος μουσουργός. Σπουδαιότερο έργο του θεωρείται η μελοποίηση του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν» του Διονυσίου Σολωμού
1863 Ιδρύεται η Ένωση Ποδοσφαίρου της Αγγλίας και τίθενται οι πρώτοι κανονισμοί του αθλήματος. Μαζί γεννιέται και ο όρος soccer, που προέρχεται από την σύντμηση των λέξεων Social Ceremony.
1903 Βούλγαροι κομιτατζήδες εκτελούν στο Κάτω Νευροκόπι τον δάσκαλο Κωνσταντίνο Χριστίδη, τους εκκλησιαστικούς επιτρόπους Ιωάννη Ζαφειρίου και Νικόλαο Γερμανό και τον γιο του, Γεώργιο Γερμανό.
1905 Νορβηγία και Σουηδία υπογράφουν επίσημα το έγγραφο του διαχωρισμού των δυο χωρών.
1912 Ο Ελληνικός Στρατός, υπό τον αρχιστράτηγο διάδοχο Κωνσταντίνο, απελευθερώνει την Θεσσαλονίκη.
Η τουρκική φρουρά με 25.000 οπλίτες, 1.000 αξιωματικούς, 1.200 ίππους και 70 πυροβόλα, υπό τον Χασάν Ταξίν Πασά, παραδίδεται άνευ όρων. Την ίδια ημέρα, η Ταξιαρχία Ιππικού εισέρχεται και απελευθερώνει τον Λαγκαδά ενώ οι Σέρβοι καταλαμβάνουν τα Σκόπια.
1917 Το Συμβούλιο των Κομισάριων του Λαού αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της Ρωσίας, μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης. Πρόεδρος αναλαμβάνει ο Βλαδίμηρος Λένιν, κομισάριος Εξωτερικών ο Λέων Τρότσκι και κομισάριος των Εθνοτήτων ο Ιωσήφ Στάλιν. Ο ανατραπείς σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός, Αλεξάντρ Κερένσκι, προσπαθεί να ανακτήσει την εξουσία.
1929 Εγκαινιάζεται από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το φράγμα του Μαραθώνα. Με τον περιορισμό των υδάτων δημιουργείται μια λίμνη, από την οποία θα υδρεύονται η Αθήνα και ο Πειραιάς.
1955 Η ταινία του Ελία Καζάν, «Επαναστάτης Χωρίς Αιτία», με πρωταγωνιστές τους Τζέιμς Ντιν και Νάταλι Γουντ, κάνει πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη, χωρίς την παρουσία του πρωταγωνιστή της, ο οποίος σκοτώθηκε λίγες εβδομάδες νωρίτερα σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα σε ηλικία 24 ετών.
1956 Θεμελιώνεται το Καυτανζόγλειο Στάδιο, ανημέρα της επετείου της απελευθέρωσης της πόλης και της γιορτής του πολιούχου Αγίου Δημητρίου.
1961 Ο Στέφανος Βελδεμίρης, στέλεχος της νεολαίας της ΕΔΑ, δολοφονείται από χωροφύλακα στη Θεσσαλονίκη, λίγες ημέρες πριν τις εκλογές που έμειναν γνωστές ως εκλογές «βίας και νοθείας».
1982 Με απόφαση της πολωνικής βουλής, τίθεται εκτός νόμου το ανεξάρτητο εργατικό συνδικάτο «Αλληλεγγύη» του Λεχ Βαλέσα.
1984 Πραγματοποιείται η πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς μπαμπουΐνου σε άνθρωπο. Η επέμβαση γίνεται σε Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Καλιφόρνια. Δυστυχώς, η μικρή ασθενής θα πεθάνει μετά από 20 ημέρες.
1986 Τραγωδία σημειώνεται στο στάδιο Αλκαζάρ της Λάρισας. Στον αγώνα Λάρισα-ΠΑΟΚ, φωτοβολίδα κόβει την καρωτίδα του 29χρονου δασκάλου, Χαράλαμπου Μπλιώνα. Την ώρα που διαβάζει αμέριμνος μια εφημερίδα, περιμένοντας να αρχίσει το ματς, εκτοξεύεται φωτοβολίδα από την πλευρά των οπαδών του «Δικεφάλου», η οποία κτυπά στο διαχωριστικό κάγκελο και καρφώνεται στον λαιμό του. Ο θάνατος είναι ακαριαίος.
1990 Τελευταία επίσημη συμμετοχή του κορυφαίου Έλληνα ποδοσφαιριστή, Βασίλη Χατζηπαναγή, στον αγώνα Ηρακλής-Βαλένθια, ανήμερα των γενεθλίων του.
1993 Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υποβάλλει την παραίτησή του από την ηγεσία της «Νέας Δημοκρατίας» μετά την εκλογική ήττα της 10ης Οκτωβρίου.
1994 Οι ηγέτες του Ισραήλ και της Ιορδανίας υπογράφουν το κείμενο της ιστορικής συμφωνίας ειρήνης, που τερματίζει έχθρα 46 ετών, σε τελετή στην πόλη Άκαμπα της Ιορδανίας, παρουσία του προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον και 5.000 επίσημων προσκεκλημένων.
2002 Περίπου 50 Τσετσένοι αυτονομιστές και 150 όμηροι είναι ο τραγικός απολογισμός του τερματισμού της ομηρίας εκατοντάδων ανθρώπων από Τσετσένους αντάρτες σε θέατρο της Μόσχας, όταν Ρώσοι κομάντος εισβάλλουν στο θέατρο, εκτοξεύοντας δηλητηριώδη αέρια. Η ομηρία είχε ξεκινήσει τρεις ημέρες νωρίτερα.
ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ
1911 Μαχάλια Τζάκσον, Αμερικανίδα gospel τραγουδίστρια που πέθανε 27 Ιανουαρίου 1972. Η δυνατή, κοντράλτο φωνή της αναγνωρίστηκε διεθνώς. Ήταν ακτιβίστρια για τα πολιτικά δικαιώματα. Ηχογράφησε περίπου 30 άλμπουμ.
1916 Φρανσουά Μιτεράν, Γάλλος πολιτικός
1919 Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί, σάχης του Ιράν, ο τελευταίος μονάρχης της περσικής δυναστείας. Ανήλθε στο θρόνο το 1941, αυτοεξορίστηκε το 1951 και επανήλθε στην εξουσία το 1953 μετά από πραξικόπημα που οργάνωσαν οι ΗΠΑ και η Βρετανία, γνωστό με την ονομασία «Επιχείρηση Αίας».
Στις 28 Οκτωβρίου 1967, στέφθηκε «βασιλεύς των βασιλέων» και «φως των Αρείων» και αμέσως γύρισε και τοποθέτησε στο κεφάλι της τρίτης συζύγου του, Φαράχ Ντιμπά, το στέμμα. Η μεγαλοπρεπής τελετή στα ανάκτορα της Τεχεράνης, έστεψε για πρώτη φορά στα 2.500 χρόνια της περσικής μοναρχίας, αυτοκράτειρα – μία πράξη σύμβολο της γυναικείας χειραφέτησης σε μια κοινωνία οπισθοδρομική.
Τον Σάχη, η έκθεση της CIA χαρακτήριζε «ευφυέστατο αλλά επικίνδυνα μεγαλομανή» και Αμερικανοί διπλωμάτες απλώς «τρελό».
Η Ιρανική Επανάσταση τον ανέτρεψε και το Ιράν έγινε Ισλαμική Δημοκρατία με ηγέτη τον Αγιατολάχ Χομεϊνί. Εγκατέλειψε τη χώρα στις 16 Ιανουαρίου 1979 και ταξίδεψε στην Αίγυπτο, το Μαρόκο, τις Μπαχάμες και το Μεξικό για να καταλήξει στις ΗΠΑ, στις 22 Οκτωβρίου του ίδιου έτους, όπου υποβλήθηκε σε θεραπεία για καρκίνο. Πέθανε στις 27 Ιουλίου 1980 στο Κάϊρο.
1926 Πάνος Γαβαλάς, Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής, συνθέτης και μουσικός, από τους πιο αξιοσημείωτους της εποχής του.
1933 Τάκης Κανελλόπουλος, Έλληνας σκηνοθέτης και σεναριογράφος
1942 Μπομπ Χόσκινς, Άγγλος ηθοποιός
1947 Χίλαρι Κλίντον, Αμερικανίδα πολιτικός, μέλος του Δημοκρατικού κόμματος και δικηγόρος, 67η Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ από το 2009 έως το 2013, και Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ από το 1993 έως το 2001. Υπηρέτησε ως Γερουσιαστής της Νέας Υόρκης ενώ ήταν και σύζυγος κυβερνήτη του Αρκανσό.
Στις εκλογές του 2016, ήταν υποψήφια του Δημοκρατικού Κόμματος για την προεδρία των ΗΠΑ, η πρώτη γυναίκα που πήρε το χρίσμα. Ηττήθηκε από τον Ρεπουμπλικανό Ντόναλντ Τραμπ. Συμπεριλήφθηκε στη λίστα που εξέδωσε το περιοδικό Time για τα «Πρόσωπα με τη Μεγαλύτερη Επιρροή Παγκοσμίως» για το 2012.
Γγεννήθηκε στο Σικάγο, σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Κολλέγιο Ουέλσλεϊ και μετά Νομική στο Γέιλ, όπου γνώρισε τον τότε συμφοιτητή της, Μπιλ Κλίντον. Παντρεύτηκαν στις 11 Οκτωβρίου 1975 και απέκτησαν την Τσέλσι Κλίντον.
1954 Βασίλης Χατζηπαναγής, Έλληνας θρυλικός διεθνής ποδοσφαιριστής. Ο Βασίλης Κιριάκοβιτς Χατζιπαναγκίς, γεννήθηκε στην Τασκένδη και το 2003 ψηφίστηκε ως ο καλύτερος Έλληνας ποδοσφαιριστής από την Ε.Π.Ο. για το εορτασμό των 50 χρόνων της ΟΥΕΦΑ ενώ η IFFHS τον επέλεξε στην καλύτερη 11άδα όλων των εποχών του ελληνικού ποδοσφαίρου τον Οκτώβριο του 2021.
Βρίσκεται τρίτος στη λίστα με τα περισσότερα τέρματα από απευθείας εκτέλεση κόρνερ στην ιστορία του ποδοσφαίρου.
Γεννήθηκε στο Ουζμπεκιστάν της τότε ΕΣΣΔ και ξεκίνησε το ποδόσφαιρο από τη Ντιναμό Τασκένδης σε ηλικία 17 ετών. Το 1972 πήγε στην Παχτακόρ Τασκένδης και το 1975 ήρθε στην Ελλάδα για τον Ηρακλή Θεσσαλονίκης. Στη Σοβιετική Ένωση θεωρήθηκε ο δεύτερος καλύτερος ακραίος επιθετικός μετά τον Όλεγκ Μπλαχίν.
Η πρώτη ελληνική ομάδα που εκδήλωσε επίσημα ενδιαφέρον για τον Βασίλη Χατζηπαναγή ήταν ο Ολυμπιακός Πειραιώς προσφέροντας 10 εκατομμύρια δραχμές, ποσό πολύ μεγάλο για την εποχή. Ο Ηρακλής Θεσσαλονίκης είχε ήδη κάνει τις μεθοδικές κινήσεις του για να τον αποκτήσει, ενώ στη Θεσσαλονίκη ζούσε η γιαγιά του και δύο θείες του.
Ήταν 22 Νοεμβρίου 1975 μετά τα μεσάνυχτα όταν έφτασε στη Θεσσαλονίκη και τουλάχιστον 1.000 άτομα είχαν πάει στον σταθμό των τρένων για να υποδεχθεί τον νέο παίκτη. Έκανε το ντεμπούτο του την Κυριακή, στις 7 Δεκεμβρίου του 1975 στο Δημοτικό Στάδιο Βέροιας.
Η μεταγραφή του είχε προκαλέσει αίσθηση σε όλη την Ελλάδα. Ήταν σπεσιαλίστας στα γκολ από κόρνερ σημειώνοντας 9, επίδοση ρεκόρ. Με τον Ηρακλή κερδίζει την επόμενη χρονιά το Κύπελλο Ελλάδας.
Ο «Βάσια», έλεγαν οι δημοσιογράφοι της εποχής, ότι μπορούσε να ντριπλάρει αμυντικό και μέσα σε τηλεφωνικό θάλαμο. Τον αποκαλούσαν «Νουρέγιεφ της μπάλας». Χάρη σε αυτόν το 1984-85 η Γηραιός κατέκτησε το Βαλκανικό Κύπελλο Συλλόγων.
Δύο κορυφαίες στιγμές της καριέρας του ήταν η τριπλή ντρίμπλα του στον Παναγιώτη Στυλιανόπουλο της Α.Ε.Κ. μέσα στη Νέα Φιλαδέλφεια και η εμφάνισή του σε ένα παιχνίδι με τον Παναθηναϊκό, όταν ο Ηρακλής υποχρέωσε τον αθηναϊκό σύλλογο στη βαρύτερη ήττα της ιστορίας του με 6-0.
Την τελευταία του επίσημη εμφάνιση με τον Ηρακλή έκανε στις 26 Οκτωβρίου 1990, την ημέρα των 36ων γενεθλίων του, στον αγώνα για το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ με τη Βαλένθια. Αυτή ήταν η μοναδική συμμετοχή του Χατζηπαναγή σε αγώνα ευρωπαϊκής διοργάνωσης. Γνωστός ως ο «Έλληνας Μαραντόνα» είχε συμβόλαιο που τον εμπόδιζε να πάρει μεταγραφή για άλλες ομάδες: τον ήθελαν οι μεγαλύτερες ομάδες της Ευρώπης, η Άρσεναλ, η Λάτσιο και η Στουτγκάρδη.
Το 1984 κλήθηκε και αγωνίστηκε στη Μικτή Κόσμου εναντίον της αμερικανικής ομάδας Νιου Γιορκ Κόσμος, σε φιλανθρωπικό αγώνα που έγινε στις 22 Ιουλίου 1984 στο Νιού Τζέρσεϊ, στο Στάδιο των «Τζάιαντς», ενώπιον 40.000 θεατών, από τους οποίους 15.000 Ελληνοαμερικανοί ομογενείς. Η Μικτή Κόσμου νίκησε 3-1 και ο Χατζηπαναγής μπήκε στο 65ο λεπτό στη θέση του Κίγκαν. Μια από τις στιγμές που ξεσήκωσε τους φιλάθλους συνέβη στο 86ο λεπτό, όταν με χτύπημα κόρνερ ο Χατζηπαναγής βρήκε τον Μαύρο, η γυριστή κεφαλιά του οποίου χτύπησε στο δοκάρι.
Αγωνίστηκε στις 14 Δεκεμβρίου 1999 σε ηλικία 45 ετών, στο αποχαιρετιστήριο παιχνίδι που έδωσε προς τιμήν του η Εθνική Ελλάδας με την Γκάνα, στο Καυτανζόγλειο. Στο παιχνίδι αυτό αγωνίστηκε μόνο 21 λεπτά αλλά πρόλαβε να δείξει τη μεγάλη κλάση του, αφού στο 13ο λεπτό ήταν αρχιτέκτονας του μοναδικού γκολ της Εθνικής.
1970 Μιχάλης Μαρίνος, Κύπριος ηθοποιός
1993 Δημήτρης Πέλκας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
ΘΑΝΑΤΟΙ
1946 Ιωάννης Ράλλης, Μακεδονομάχος, συνεργάτης των γερμανικών κατοχικών δυνάμεων και πρωθυπουργός της δωσίλογης κυβέρνησης από τις 7 Απριλίου του 1943 μέχρι τις 12 Οκτωβρίου του 1944.
Γιος του Δημητρίου Ράλλη, πρωθυπουργού της χώρας, ήταν πατέρας του Γεωργίου Ι. Ράλλη, επίσης πρωθυπουργού από το 1980 έως το 1981.
Μετά την Κατοχή, συνελήφθη και δικάστηκε για εθνική προδοσία. Στη δίκη του, συνήγοροί του ήταν ο γιος του, ο Γεώργιος Πωπ και ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς. Καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά και πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα, στη φυλακή.
1957 Νίκος Καζαντζάκης, Έλληνας συγγραφέας γεννημένος στο Ηράκλειο 18 Φεβρουαρίου 1883. Αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες λογοτέχνες και ως ο περισσότερο μεταφρασμένος παγκοσμίως.
Έγινε ακόμη γνωστότερος μέσω της κινηματογραφικής απόδοσης των έργων του «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», «Βίος και Πολιτεία του «Αλέξη Ζορμπά» και «Ο Τελευταίος Πειρασμός».
Σπούδασε στη Γαλλική Εμπορική Σχολή του Τίμιου Σταυρού στη Νάξο, έμαθε γαλλικά και ιταλικά γλώσσα και το 1902 μετακόμισε στην Αθήνα όπου φοίτησε στη Νομική Σχολή.
Το 1906 πρωτοεμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα με το μυθιστόρημα «Όφις και Κρίνο» με το ψευδώνυμο Κάρμα Νιρβαμή. Ακολούθησαν το δοκίμιο «Η Αρρώστια του Αιώνος» και τα θεατρικά «Ξημερώνει», «Έως πότε;» και «Φασγά», ενώ έγραψε και το μυθιστόρημα «Σπασμένες Ψυχές». Υποβάλλει τον «Πρωτομάστορα» στον Λασσάνειο Δραματικό Αγώνα και κερδίζει το πρώτο βραβείο, ενώ το έργο διασκευάζει ο Μανώλης Καλομοίρης σε όπερα.
Παράλληλα αρθρογραφούσε σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά υπό τα ψευδώνυμα Ακρίτας, Κάρμα Νιρβαμή και Πέτρος Ψηλορείτης ενώ το 1907 ξεκίνησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι.
Το 1909 επέστρεψε στην Ελλάδα, στην Αθήνα και το 1911 παντρεύτηκε τη Γαλάτεια Αλεξίου, στην εκκλησία του νεκροταφείου Ηρακλείου, γιατί ο πατέρας του δεν την ήθελε για νύφη!
Στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, το 1912, κατατάχθηκε εθελοντής, αλλά διορίστηκε στο γραφείο του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου.
Ήταν στενός φίλος με τον ποιητή Άγγελο Σικελιανό. Μαζί ταξίδεψαν στο Άγιον Όρος, όπου διέμειναν περίπου σαράντα ημέρες, ενώ περιηγήθηκαν και σε πολλά ακόμη μέρη της Ελλάδας αναζητώντας «τη συνείδηση της γης και της φυλής τους». Ο Παντελής Πρεβελάκης, φίλος και βιογράφος του, θεωρεί πως τότε άναψε η πρώτη σπίθα που θα έδινε έπειτα από 24 χρόνια την «Οδύσεια».
Το 1915 σχεδίασε να κατεβάσει ξυλεία από το Άγιον Όρος. Το 1917 με έναν εργάτη, τον Γιώργη Ζορμπά, προσπαθούν να εκμεταλλευθούν ένα λιγνιτωρυχείο στη Μάνη: οι εμπειρίες του θα δώσουν υλικό για το μυθιστόρημα «Bίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».
Όπβως ο επαναπατρισμός Ελλήνων από την περιοχή του Καυκάσου, του δίνουν πρώτη ύλη για το μυθιστόρημα «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται». Ταξίδεψε πολύ στο εξωτερικό. Το 1926 πήγε στη Ρώμη και πήρε συνέντευξη από τον Μπενίτο Μουσολίνι. Εργάστηκε ως ανταποκριτής των εφημερίδων Ακρόπολις, Ελεύθερος Λόγος, Ελεύθερος Τύπος, Η Καθημερινή κ.ά.
Είχε γνωριστεί με την Ελένη Σαμίου, το 1924 (το διαζύγιο με τη Γαλάτεια εκδόθηκε το 1926), με την οποία έζησε 21 χρόνια χωρίς γάμο. Παντρεύτηκαν το 1945 και αυτό γιατί με τον Άγγελο Σικελιανό και τη δεύτερη γυναίκα του, θα πήγαιναν στις ΗΠΑ. Το 1925 συνελήφθη στο Ηράκλειο της Κρήτης, αλλά κρατήθηκε μόνο για είκοσι τέσσερις ώρες, επειδή από το 1924 είχε αναλάβει την πνευματική ηγεσία μιας κομμουνιστικής οργάνωσης δυσαρεστημένων προσφύγων και παλαιμάχων από τη Μικρασιατική εκστρατεία.
Τέλη 1924 ξεκίνησε να γράφει το έπος της ζωής του, την Οδύσεια, 33.333 17σύλλαβους στίχους σε 24 ραψωδίες με περίπου 7.500 αθησαύριστες λέξεις, οι οποίες δεν υπάρχουν σε κανένα λεξικό της Ελληνικής. Δημοσιεύει τον πρώτο τόμο του «Ταξιδεύοντας» και την «Ασκητική» και μηνύεται για αθεϊσμό! Το 1929 απομονώθηκε σε ένα αγρόκτημα στην Τσεχοσλοβακία, όπου έγραψε στα γαλλικά τα μυθιστορήματα Τόντα-Ράμπα και Kapétan Élia με το ψευδώνυμο Nikolaï Kazan.
Το 1931 επέστρεψε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Αίγινα, όπου μετέφρασε τη Θεία Κωμωδία του Δάντη και Ισπανούς ποιητές, και έγραψε τις Τερτσίνες. Το 1935 ταξίδεψε στην Ιαπωνία και την Κίνα. Το μυθιστόρημά του «Ο Βραχόκηπος» που το είχε γράψει στα Γαλλικά, εκδόθηκε στην Ολλανδία και τη Χιλή. Κατά την περίοδο της κατοχής, συνεργάστηκε με τον Ιωάννη Κακριδή για τη μετάφραση της Ιλιάδας.
Το 1943 ολοκλήρωσε το «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Ο «Ζορμπάς» με την επανέκδοση του το 1954 στο Παρίσι, βραβεύτηκε ως το καλύτερο ξένο βιβλίο της χρονιάς.
Τον Μάρτιο του 1945 προσπάθησε να πάρει μια θέση στην Ακαδημία της Αθήνας, αλλά απέτυχε για δύο ψήφους. Τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου παντρεύτηκε την Ελένη Σαμίου, με κουμπάρους τον Άγγελο και την Άννα Σικελιανού.
Ο Καζαντζάκης προτάθηκε 9 χρονιές (1947, 1950, 1951, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956 και 1957) για το Βραβείο Νόμπελ, με συνολικά 14 διαφορετικές προτάσεις!
Το 1947 διορίστηκε στην UNESCO με αποστολή την προώθηση μεταφράσεων κλασικών λογοτεχνικών έργων, με απώτερο στόχο τη γεφύρωση των διαφορετικών πολιτισμών. Το 1953 προσβλήθηκε από μία μόλυνση στο μάτι, γεγονός που τον υποχρέωσε να νοσηλευτεί αρχικά στην Ολλανδία και αργότερα στο Παρίσι. Τελικά έχασε την όρασή του από το δεξί μάτι.
Τα βιβλία του «Ο καπετάν Μιχάλης» «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» και «Τελευταίος Πειρασμός» δημιούργησαν ζήτημα και την αντίδραση της Ιεράς Συνόδου. Τελικά η Εκκλησία της Ελλάδος δεν τόλμησε να προχωρήσει στον αφορισμό του Νίκου Καζαντζάκη, καθώς ήταν αντίθετος σε κάτι τέτοιο ο οικουμενικός πατριάρχης Αθηναγόρας.
«Ο Τελευταίος Πειρασμός προστέθηκε στον Κατάλογο των Απαγορευμένων Βιβλίων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, το καταργημένο πλέον Index Librorum Prohibitorum.
Το 1957 κάνει την εμφάνισή της η λευχαιμία. Νοσηλεύτηκε στην Κοπεγχάγη και το Φράιμπουργκ της Γερμανίας, όπου κατέληξε σε ηλικία 74 ετών. Η σορός του μεταφέρθηκε στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας. Η Ελένη Καζαντζάκη ζήτησε από την Εκκλησία της Ελλάδος να τεθεί η σορός του σε λαϊκό προσκύνημα, επιθυμία την οποία ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Θεόκλητος Β΄ απέρριψε με τη δικαιολογία του ότι υπήρχαν σχετικοί φόβοι πρόκλησης επεισοδίων.
Έτσι, η σορός του μεταφέρθηκε στο Ηράκλειο συνοδευόμενη από τη σύζυγό του, τον Γεώργιο Παπανδρέου και τον Ιωάννη Κακριδή. Το αεροσκάφος για τη μεταφορά διέθεσε ο Αριστοτέλης Ωνάσης. Έπειτα από μεγάλη λειτουργία στον Ναό του Αγίου Μηνά, η οποία εψάλη στις 11 το πρωί παρουσία του Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ευγενίου και 17 ακόμη ιερέων, έγινε η ταφή του στην Τάπια Μαρτινέγκο πάνω στα βενετσιάνικα τείχη του Ηρακλείου, διότι η ταφή του σε νεκροταφείο απαγορεύτηκε από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος. Τη σορό συνόδευσαν ο τότε υπουργός Παιδείας Αχιλλέας Κ. Γεροκωστόπουλος και ο στρατιωτικός ιερέας Σταύρος Καρπαθιωτάκης, ο οποίος αργότερα τιμωρήθηκε με ποινή φυλάκισης 20 ημερών, επειδή απουσίαζε από την υπηρεσία του χωρίς άδεια…
Στον τάφο του Νίκου Καζαντζάκη χαράχτηκε, όπως το θέλησε ο ίδιος, η επιγραφή: Δεν ελπίζω τίποτα, δε φοβούμαι τίποτα, είμαι λέφτερος.
Το όνομά του δόθηκε στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου Κρήτης ενώ το Μουσείο Καζαντζάκη στη Μυρτιά Ηρακλείου με περισσότερα από 50.000 αντικείμενα, εγκαινιάστηκε το 1983 από την τότε υπουργό Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη.
1983 Μιχαήλ Πεσμαζόγλου, Έλληνας πολιτικός που διετέλεσε υφυπουργός και υπουργός Οικονομικών, υπουργός Τύπου και Πληροφοριών, υπουργός Κοινωνικής Προνοίας και υπουργός Εξωτερικών. Η αναγγελία του θανάτου του έγινε μετά την ταφή του, όπως ήταν η επιθυμία του.
