Αντικαταθλιπτικά χάπια; Ίσως η έλλειψη ύπνου είναι καλύτερη θεραπεία για την κατάθλιψη

γράφει ο Παρασκευάς Κακάς Μ.D. Πλαστικός Χειρούργος

Η στέρηση του ύπνου – που συνήθως γίνεται σε ελεγχόμενες νοσοκομειακές συνθήκες – μειώνει γρήγορα τα συμπτώματα κατάθλιψης σε περίπου μισούς από τους ασθενείς με κατάθλιψη, σύμφωνα με την πρώτη μετα–ανάλυση για το θέμα εδώ και σχεδόν 30 χρόνια, από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Perelman στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας.

Η μερική στέρηση του ύπνου (ύπνος για τρεις έως τέσσερις ώρες που ακολουθήθηκε από αναγκαστική εγρήγορση για 20-21 ώρες) ήταν εξίσου αποτελεσματική με τη συνολική στέρηση του ύπνου (στέρηση από τον ύπνο για 36 ώρες) και η φαρμακευτική αγωγή δεν φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά αυτά τα αποτελέσματα. Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται σήμερα στην Εφημερίδα της Κλινικής Ψυχιατρικής.

Αν και η ολική ή η μερική στέρηση του ύπνου μπορεί να προκαλέσει κλινική βελτίωση στα συμπτώματα κατάθλιψης μέσα σε 24 ώρες, τα αντικαταθλιπτικά είναι η πιο κοινή θεραπεία για την κατάθλιψη. Τέτοια φάρμακα συνήθως χρειάζονται εβδομάδες ή και περισσότερο για να γίνουν εμφανή τα αποτελέσματά τους.

Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ταχείες αντικαταθλιπτικές επιδράσεις από τη στέρηση του ύπνου για περίπου το 40-60% των ατόμων, ωστόσο αυτό το ποσοστό απόκρισης δεν έχει αναλυθεί για να επιτευχθεί ένα ακριβέστερο ποσοστό από το 1990, παρά τις περισσότερες από 75 μελέτες από τότε. Η νέα ανάλυσή μας αναφέρει με ακρίβεια πόσο αποτελεσματική είναι η στέρηση του ύπνου και σε ποιους πληθυσμούς θα πρέπει να χορηγείται.

Με την ανασκόπηση περισσότερων από 2.000 μελετών, η ομάδα έβγαλε δεδομένα από μια τελική ομάδα 66 μελετών που εκτελέστηκαν σε διάστημα 36 ετών για να καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο η ανταπόκριση μπορεί να επηρεαστεί, από τον τύπο και τη χρονική στιγμή της στέρησης του ύπνου (συνολική έναντι πρόωρης ή καθυστερημένης μερικής στέρησης ύπνου), από το κλινικό δείγμα (που έχει καταθλιπτικά ή μανιακά επεισόδια ή συνδυασμό των δύο), από την κατάσταση της φαρμακευτικής αγωγής και από την ηλικία και το φύλο του δείγματος.

“Αυτές οι μελέτες στην ανάλυσή μας δείχνουν ότι η στέρηση του ύπνου είναι αποτελεσματική για πολλούς πληθυσμούς”, δήλωσε ο επικεφαλής συντάκτης Elaine Boland, PhD, κλινικός συνεργάτης και ερευνητικός ψυχολόγος στο Cpl. Ιατρικό Κέντρο Michael J. Crescenz VA. “Ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο ποσοτικοποιήθηκε η ανταπόκριση, τον τρόπο με τον οποίο έγινε η στέρηση του ύπνου ή τον τύπο της κατάθλιψης που βίωσε το άτομο, βρήκαμε ένα σχεδόν ισοδύναμο ποσοστό απάντησης».

Οι συγγραφείς σημειώνουν ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για τον ακριβή προσδιορισμό του τρόπου με τον οποίο η στέρηση του ύπνου προκαλεί ταχείες και σημαντικές μειώσεις της σοβαρότητας της κατάθλιψης. Επίσης, απαιτούνται μελλοντικές μελέτες για να συμπεριληφθεί μια πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση των πιθανών προγνωστικών του αποτελέσματος της θεραπείας, για τον εντοπισμό εκείνων των ασθενών που πιθανότατα επωφελούνται από τη στέρηση του ύπνου.

Από το φύλλο της THESSNEWS #73 (30/09/2017-01/10/2017)