γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΝΥΦΟΥΔΗΣ*
Αν κάτι αναδείχθηκε μέσα από τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, είναι το γεγονός ότι το «κράτος» με την ευρύτερή του έννοια -συμπεριλαμβανομένων και των ΟΤΑ-, αποδείχθηκε κατώτερο των περιστάσεων όσον αφορά την κάλυψη των πολιτιστικών ανησυχιών των πολιτών του.
Για χρόνια στηρίχθηκε στην οικονομική ευμάρεια των πολιτών, οι οποίοι έχοντας την οικονομική δυνατότητα «αγόραζαν» πολιτιστικές υπηρεσίες και αγαθά, όποτε το είχαν ανάγκη. Έτσι, όταν πλέον η παρακολούθηση πολιτιστικών δρώμενων μετατράπηκε σε πολυτέλεια για τα νοικοκυριά, αποκαλύφθηκε η αδυναμία του «κράτους» να καλύψει το κενό που δημιουργήθηκε.
Μια από τις κυριότερες προκλήσεις, επομένως, για τις δημοτικές αρχές είναι μέσα σε αυτές τις συνθήκες να μπορέσουν να ανταποκριθούν όσο το δυνατόν καλύτερα και να προσφέρουν στους δημότες τους πολιτιστικές υπηρεσίες ποιότητας. Σε αντιδιαστολή με τον ανύπαρκτο κρατικό σχεδιασμό πολιτιστικής-ιστορικής προβολής της πόλης της Θεσσαλονίκης στους πολίτες και κυρίως στους νέους, θα πρέπει να αντιταχθεί ένας σοβαρός πολιτιστικός σχεδιασμός από πλευράς του Δήμου. Ένας σχεδιασμός που να στηρίζεται κυρίως στις αρχές της συνεργασίας και συνέργειας με κάθε εθελοντική πρωτοβουλία και δράση, και με κάθε πολιτιστικό φορέα της πόλης· ιδιωτικό ή δημόσιο.
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με μακραίωνη ιστορία, η οποία όμως δυστυχώς δεν είναι γνωστή σε όλους, και κυρίως δεν είναι γνωστή στους νέους και τα παιδιά. Και ενώ στην πόλη υπάρχουν πολλά Μουσεία με εκθέματα μεγάλης αξίας, η σχέση των παιδιών με αυτά περιορίζεται σε κάποια επίσκεψη στα πλαίσια του σχολικού προγράμματος, αμφιβόλου αποτελεσματικότητας. Και εδώ θα πρέπει να αναλάβει δράση ο Δήμος, ίσως και μέσω του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης.
Σε συνεργασία με τις Διοικήσεις των Μουσείων αλλά και των αντίστοιχων Τμημάτων των Πανεπιστημίων της πόλης, μπορούν να δημιουργηθούν οργανωμένες δράσεις που να απευθύνονται στα σχολεία. Οι μαθητές να μην είναι απλά αποδέκτες μιας παρουσίασης των εκθεμάτων του Μουσείου, αλλά συμμετέχοντας τακτικά σε διαδραστικά εργαστήρια να γίνονται κοινωνοί της ιστορίας. Επιπλέον, απαραίτητο κρίνεται να διοργανώνονται ξεναγήσεις σε σημαντικά αρχαία και σύγχρονα μνημεία της πόλης, οι οποίες όμως να είναι σχεδιασμένες και προσαρμοσμένες στις ανάγκες των μαθητών.
Από την άλλη πλευρά, ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί από τη Διοίκηση του Δήμου ώστε να έρθουν πιο κοντά οι νέοι με τις διάφορες εκφάνσεις των Τεχνών. Στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν θεατρικές ομάδες, ωδεία, πνευματικά κέντρα και πινακοθήκες, τόσο δημόσιες όσο δημοτικές (όπως είναι η δημοτική πινακοθήκη, το Κέντρο Μουσικής, το Δημοτικό κέντρο μουσικής και χορού, το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο κ.α.).
Ο Δήμος οφείλει να λειτουργήσει ως σύνδεσμος μεταξύ όλων αυτών των φορέων και των σχολείων, ώστε οι δράσεις τους να γνωστοποιούνται άμεσα στους μαθητές. Και όχι μόνο. Οι μαθητές με σκοπό να κινητοποιηθούν και να διδαχθούν την αξία του εθελοντισμού και της συλλογικής δράσης, πρέπει να αποτελούν ισότιμοι εταίροι του δικτύου διοργάνωσης των πολιτιστικών εκδηλώσεων, στον βαθμό που αυτό είναι εφικτό.
Ας μην ξεχνάμε, ότι θα πρέπει να αποτελεί υποχρέωση της Δημοτικής Αρχής να συμβάλει με τις δράσεις της στην κοινωνική συνοχή, και να λειτουργεί με τέτοιο τρόπο ώστε όχι μόνο να ικανοποιεί τις υπάρχουσες πολιτιστικές ανάγκες και αναζητήσεις των νέων που είναι -με τον έναν ή τον άλλο τρόπο- «μυημένοι» σε τέτοιες δράσεις, αλλά κυρίως να φέρει τους νέους και τα παιδιά που μέχρι πρότινος δεν είχαν ανάλογα ερεθίσματα, κοντά στον πολιτισμό και την ιστορία της πόλης. Πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία πρέπει να έχουν τα πολιτιστικά κέντρα και οι βιβλιοθήκες στις κατά τόπους συνοικίες. Αφού προηγουμένως αναβαθμιστούν και εμπλουτιστούν, στόχος μας είναι διευρύνοντας τις δράσεις τους να μετασχηματιστούν σε σημείο αναφοράς κάθε γειτονιάς, ώστε να προσφέρουν με τη σειρά τους διέξοδο στους νέους και να συμβάλουν στην πολύπλευρη εκπαίδευσή τους.
*Ο Νίκος Νυφούδης είναι υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με την παράταξη «ΠΟΛΗΧΡΩΜΗ Θεσσαλονίκη» του Σπύρου Βούγια.
Από το φύλλο της THESSNEWS #152 (06/04/2019-07/04/2019)
