συνέντευξη στον ΣΤΑΥΡΟ ΜΥΘΟ || mythos@eroticos.gr
Έτσι απλά… Όπως τότε.. Γραμμένα καλλιγραφικά με στυλό διαρκείας στη ράχη μιας κασέτας, στολισμένης με αυτοκόλλητα άστρα και καρδιές.… Πότε αντιγραμμένα από το ραδιόφωνο, πότε χαρισμένα, πότε αγορασμένα με το χαρτζιλίκι ενός μήνα… Υπογραμμισμένα κι αφιερωμένα ειδικά, για μεταμεσονύκτιες μοναχικές ακροάσεις ή κοινωνικές συναναστροφές με αγαπημένους…
Νατάσσα, η είδηση νομίζω δεν είναι ο τίτλος της φετινής σου παράστασης αλλά ότι φέτος ανεβαίνεις πάνω στη σκηνή με ένα πρόγραμμα που δεν περιλαμβάνει κανένα σας τραγούδι αλλά ένα πρόγραμμα βασισμένο σε τραγούδια άλλων… Δεν είναι ρίσκο;
Νομίζω ότι είμαι τυχερή. Είμαστε τυχεροί. Μας τιμά να μπορούμε να είμαστε σε αυτήν τη φάση. Από επίπεδο εμπορικότητας και συνθηκών. Και να μπορούμε βέβαια να ρισκάρουμε και να κάνουμε πράγματα που μας ξεβολεύουν. Και λέω ότι μας τιμά, γιατί αυτό για μένα σημαίνει καλλιτέχνης. Ο ιδανικός καλλιτέχνης που θα θέλαμε να γίνουμε είναι ένας άνθρωπος αεικίνητος, που ρισκάρει, που κάνει λάθη. Είναι σημαντικό να παίρνεις ρίσκα σε αυτό είναι η ψυχή σου, η έκφραση σου αλλά και η δουλειά σου. Κι ας μη κρυβόμαστε. Το πιο σημαντικό είναι να προκαλέσεις στους ακροατές σου μια έκπληξη. Γιατί αυτό κρατάει μια φλόγα ενεργή, δυνατή.
Άρα μιλάμε για εκπαιδευμένο κοινό. Που μπορεί να δεχτεί από την Μποφίλιου τις επιλογές της και να τις στηρίξει…
Επειδή όλο αυτό το φτιάξαμε μόνοι μας, με τη δική μας αισθητική και τα δικά μας κριτήρια νομίζω ότι ο κόσμος έμαθε ν ακούει τη μουσική μας με τον τρόπο που τους την παρουσιάζουμε. Έχω την πεποίθηση ότι με τα χρόνια αν αλλάζαμε κάτι σε αυτό, αν παίζαμε για παράδειγμα το ίδιο πρόγραμμα με την προηγούμενη χρονιά, ο κόσμος θα έλεγε ‘γιατί έκαναν τα παιδιά το ίδιο πρόγραμμα;’. Ενώ σε άλλους καλλιτέχνες μπορεί να μην υπάρχει αυτή η απαίτηση, από μας νομίζω ότι τους μάθαμε να απαιτούν κάθε φορά να προτείνουμε κάτι νέο. Ακόμα κι αν είναι κάτι που δεν θα πετύχει. Δεν ξέρω αν είναι σωστή η λέξη, εκπαιδεύσαμε τον κόσμο, τους μάθαμε να αγαπάνε αυτό που είμαστε εμείς, στον πυρήνα μας.
Τι υπάρχει στον πυρήνα σας, δηλαδή;
Αυτό που είμαστε είναι η αισθητική, είναι οι απόψεις, είναι οι θέσεις, είναι η στάση απέναντι στη μουσική. Άρα όταν έχεις δείξει στους ανθρώπους ότι συνέχεια προσπαθείς να κάνεις κάτι διαφορετικό περιμένουν αυτό από σένα. Και γι’ αυτό και το σέβονται.
Σας βγήκε όμως…
Δεν το είχαμε υπολογίσει κιόλας να σου πω την αλήθεια (γέλια). Το κάναμε σαν κάτι outsider, κάτι σαν διαφορετικό, γι αυτό και στην Αθήνα διαλέξαμε τον Πειραιά, ένα μικρότερο μαγαζί σε σχέση με αυτά που παίζουμε τόσα χρόνια, το σκεφτήκαμε σαν ένα B side project και τελικά έγινε… πυρηνικό στο αποτέλεσμα.
Εσύ δεν είχες άγχος ότι ο κόσμος που θα έρθει θα θέλει να ακούσει έστω και ένα τραγούδι σου;
Αδιανόητο άγχος. Έτσι ξεκίνησε όμως. Το φτιάξαμε στην αρχή με απίστευτο άγχος. Όταν κάνεις τόσα χρόνια παραστάσεις με τραγούδια δικά σου, που τα ξέρει η μπάντα σου, είναι στο προσωπικό dna σου, με αυτά έχεις συστηθεί και μ’ αυτά σε έχει γνωρίσει ο κόσμος, ξαφνικά κάνεις ένα πρόγραμμα με 40 τραγούδια, που δεν τα έχεις ξαναπεί ποτέ, δεν τα έχεις βάλει ποτέ στη σειρά, δεν ξέρεις πως να το κάνεις αυτό… Ο μόνος μπούσουλας και το μόνο κριτήριο είναι το δικό σου προσωπικό γούστο. Αυτό το πρόγραμμα ξεκίνησε αυτοαναφορικά. Γράψαμε σε ένα χαρτί ο καθένας τι μας συγκινεί και γιατί. Γράψαμε τραγούδια αράδες και από δίπλα ιστορίες. «Το άκουσα σε αυτήν την ηλικία και μου είχε προκαλέσει αυτό. Θυμάμαι που πήγαινα σχολείο και με είχε συγκινήσει γιατί ζούσα αυτό». Από αυτόν τον κουβά με τα τραγούδια διαλέξαμε τα κοινά μας στοιχεία. Και εκεί που κάτι ήταν τόσο προσωπικό έγινε κοινό μας στοιχείο.. Αυτό ήταν η μεγάλη επιτυχία του live. Και διαπιστώσαμε πόσες κοινές αναμνήσεις έχουμε και το πόσες σπίθες μέσα μας. Και περιμένουμε την κατάλληλη αφορμή για να ανάψουν.
Στην αρχή όταν ερχόταν ο κόσμος ξέρεις, ερχόταν διστακτικά. Με τσαμπουκά. Με το στυλ, δεν θα μας πεις τα δικά σου τραγούδια; Τόσα χρόνια μας πρήξατε να τα μάθουμε, να τ’ αγαπήσουμε και τώρα μας κάνεις αυτήν την αλητεία; (γέλια). Μετά όμως μπαίνοντας στο κλίμα, γιατί αυτό σου προκαλεί αυτό το live, χαλαρώνεις και σε παίρνει μαζί σου. Σε καλύπτει.
Όταν ήσουν μικρή έγραφες σε κασέτες τραγούδια από το ραδιόφωνο;
Βέβαια και έβαζα τίτλο «ελληνικά διάφορα» και «ξένα διάφορα»! Και τις έχουμε βάλει και στο σκηνικό. Ξέρεις τι νομίζω; Είναι αυτό που είπες και εκεί γυρνάμε τελικά. Όταν έχεις πείσει τους ανθρώπους ότι κάτι το κάνεις από την καρδιά σου και είναι αληθινό, ο κόσμος αυτό το αισθάνεται και το καταλαβαίνει. Και αγκαλιάζει αυτήν την προσπάθεια.
Να σου πω κάτι; Η πρόθεση μας ήταν αγάπη, ειλικρίνεια, τρυφερότητα. Ήταν μια επιθυμία μας να βουτήξουμε ξανά σε έναν τρόπο που ακούγαμε την μουσική μας πιο αθώο. Αυτά που αγαπούσαμε, που γράφαμε τις κασέτες μας και όλο αυτό έχει μια αθωότητα. Σε αυτό λοιπόν το περιβάλλον το κοινό νιώθει μια ασφάλεια. Και επειδή έχει και μια αθωότητα που λέει ότι έχουμε δουλέψει σε αυτό που δίνουμε στον κόσμο, δεν κάνουμε αρπαχτές, δεν είμαστε καιροσκόποι. Ούτε είπαμε ποτέ, τώρα ήρθε η επιτυχία, πάμε να κάνουμε ότι θέλουμε. όχι. Ανακινεί συζήτηση, αναμνήσεις και φεύγοντας ο κόσμος έχει επιστρέψει σε μια εποχή πιο αθώα.
Η επιλογή των τραγουδιών, όμως, σταματά κάπου χρονολογικά ή κάνω λάθος;
Υπάρχει κάτι σε όλο αυτό που είναι κοινωνικοπολιτικό και για μένα είναι και εξαιρετικά σοβαρό σε σχέση με αυτό το πρόγραμμα. Τα τραγούδια σταματάνε το 2002. Χρονολογικά. Είναι μια εποχή που θυμόμαστε όλοι πιο ανάλαφρα. Ειδικά η δική μας γενιά. Είναι η εποχή που είμαστε στο σχολείο, είμαστε ευθύνη κάποιων άλλων, τα πράγματα φαίνονται ανθηρά. Είμαστε σε μια εποχή που το μέλλον μοιάζει να είναι έτοιμο να διαγραφεί λαμπρό. Κάτι που η δική μας γενιά τα τελευταία χρόνια το έχει ξεχάσει. Δεν ξέρουμε πως μοιάζει αυτό το συναίσθημα πια. Να νιώθουμε ανάλαφροι, ότι όλοι οι δρόμοι είναι ανοιχτοί. Εγώ δεν θυμάμαι πότε ήταν η τελευταία φορά που το ένιωσα.
Γι’ αυτό, λοιπόν, η επιλογή;
Με αυτό το πρόγραμμα το θυμήθηκα. Γιατί μπήκα σε αυτόν τον εαυτό. Στον εαυτό που πίστευα ότι όλο ο κόσμος μου ανήκει. Γιατί έχω όνειρα και θα τα πραγματοποιήσω. Πιστεύω ότι αυτό το συναίσθημα με το τέλος του προγράμματος σου, γεννιέται στη ψυχή. Λειτουργεί λυτρωτικά. Και φυσικά το τελευταίο και επίσης σημαντικό. Τότε ακούγαμε μουσική. Φτιάχναμε τετράδια που γράφαμε τους στίχους. Είχαμε εντελώς διαφορετική σχέση με τα τραγούδια. Δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι δεν θ ανοίξω τον δίσκο η τα cd να διαβάσω τους στίχους και να μην τραγουδήσω από πάνω. Να πιάσεις το χαρτί, να δεις τις φωτογραφίες. Πόσες φορές τα βάζαμε στο repeat, τα γράφαμε πάνω στα θρανία, ταυτιζόμασταν με τα τραγούδια και ερχόμασταν σε μια σχέση που δυστυχώς σήμερα δεν προλαβαίνουμε.
Μετά από χρόνια, και βουτώντας στη δημιουργία ενός νέου κύκλου τραγουδιών, νιώσαμε την ανάγκη να πάρουμε μια μικρή απόσταση από το προσωπικό μας ρεπερτόριό, να επιστρέψουμε στην εποχή της πιο αθώας σχέσης μας με τη μουσική και να θυμηθούμε όλα τα τραγούδια-σταθμούς που μας διαμόρφωσαν.
Εκπλήσσοντας λοιπόν ακόμα κι εμάς τους ίδιους, φτιάξαμε ένα πρόγραμμα φόρο τιμής στους δημιουργούς και τους δίσκους της ελληνικής δισκογραφίας που μας έμαθαν να αγαπάμε τη μουσική και τους ανθρώπους της.
Από το ελαφρό και το λαϊκό τραγούδι έως τους μεγάλους συνθέτες της δεκαετίας του ‘60 και από τους πιο τρυφερούς δίσκους των ‘80ς και τους τραγουδοποιούς της δεκαετίας του ’90, βάλαμε στο τραπέζι τραγούδια ετερόκλητα που συνθέτουν το μωσαϊκό μιας χώρας που δεν ξέρει να ζει χωρίς να τραγουδά, με μόνο άξονα τη συλλογική συγκίνηση, τα κοινά σημεία αναφοράς και το καθαρό συναίσθημα.
Αυτή η σειρά παραστάσεων, σα μια ζεστή βραδιά στο σαλόνι του σπιτιού μας, έχει έναν στόχο: να ξαναθυμηθούμε ποιοι είμαστε και να το τραγουδήσουμε παρέα.
Από το φύλλο της THESSNEWS #153 (13/04/2019-14/04/2019)
