συνέντευξη στην ΜΑΡΙΑ ΨΩΜΑ ΠΕΤΡΙΔΟΥ || mpsomapetridou@thessnews.gr
Η Μαρία Τσακίρη μιλάει στην εφημερίδα ThessNews για το δεύτερο βιβλίο της με τίτλο «Θλιμμένος Σεπτέμβρης».
Η Μαρία Τσακίρη είναι δημοσιογράφος-συγγραφέας στη Θεσσαλονίκη που ασχολήθηκε για χρόνια με το αστυνομικό και ελεύθερο ρεπορτάζ. Το πρώτο της βιβλίο «Ιφιγένεια: ο κύκλος της σιωπής» από τις εκδόσεις Ψυχογιός, ήταν μια σοκαριστική αληθινή ιστορία για την κακοποίηση ενός παιδιού, που έγινε μπεστ σέλερ. Πριν από λίγο καιρό εκδόθηκε το δεύτερο βιβλίο της «Θλιμμένος Σεπτέμβρης» που ασχολείται και πάλι με ένα συγκλονιστικό πραγματικό γεγονός.
Η Μαρία μίλησε στη ThessNews για το νέο της συγγραφικό εγχείρημα και για το γιατί ασχολείται στα βιβλία της με αληθινές ιστορίες:
Μόλις κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο σου «Θλιμμένος Σεπτέμβρης». Βασίζεται και αυτό σε αληθινή ιστορία, όπως και το «Ιφιγένεια». Γιατί επιλέγεις να γράφεις πάνω σε αληθινά γεγονότα;
Η «Ιφιγένεια» ήταν μια αληθινή ιστορία από την αρχή μέχρι το τέλος στην οποία δεν πρόσθεσα αλλά ούτε και αφαίρεσα κάτι απ’ όσα μου διηγήθηκε η πρωταγωνίστριά μου. Ο «Θλιμμένος Σεπτέμβρης» είναι ένα μυθιστόρημα το οποίο βασίζεται στα πραγματικά γεγονότα της τριήμερης αιματηρής ομηρίας στο Μπεσλάν. Η μυθοπλασία καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου. Ανήκω στη δημοσιογραφική οικογένεια και το ρεπορτάζ -κυρίως το αστυνομικό- είναι αυτό που υπηρέτησα. Η απόφασή μου να δοκιμαστώ πάνω σε αληθινές ιστορίες ήταν συνειδητή εξ αρχής και νομίζω έτσι θα συνεχίσει να είναι και στο μέλλον. Θυμάμαι τον εαυτό μου από πολύ νεαρή ηλικία να επιλέγει βιβλία ή ταινίες που είχαν πάντα την υποσημείωση, αληθινή ιστορία, επειδή εξήραν ακόμη περισσότερο τη φαντασία μου. Κάπου εκεί μέσα ανάμεσα στους πρωταγωνιστές περπατούσα κι εγώ. Χαιρόμουν κι έκλαιγα μαζί τους. Θύμωνα κι ερωτευόμουν όπως εκείνοι. Εξοργιζόμουν και ήθελα να πάρω την εκδίκησή μου όταν αναγκάζονταν να το κάνουν κι εκείνοι, όταν τα τερτίπια του πεπρωμένου τους έπαιζαν άσχημα παιχνίδια.
Πιστεύεις πως η ζωή ξεπερνάει τη λογοτεχνία;
Η ζωή μας έφερε πιο κοντά στη λογοτεχνία ή η λογοτεχνία αποτυπώνει τη ζωή; Να ένα ερώτημα! Πιστεύω πως η ζωή, που είναι τόσο απρόβλεπτη και η μοίρα που την πλαισιώνει τόσο αμείλικτη που ξεπερνάει, τελικά, τη λογοτεχνία. Μέσα από την «Ιφιγένεια» τόσο εγώ όσο και οι αναγνώστες μου φθάσαμε στα άκρα. Κάποιοι είπαν «όχι δεν μπορεί» να συνέβη έτσι. Κι έρχεται η ειδησεογραφία με τις φρικτές ιστορίες σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών από γονείς ή κοντινούς συγγενείς και φίλους να επιβεβαιώσει πως «ναι, όσο και να μας σοκάρει αυτό ακριβώς συνέβη». Μέσα από τις ιστορίες που καθημερινά φθάνουν στην Ιφιγένεια και σ’ εμένα μία είναι η διαπίστωση. Εκεί έξω υπάρχει μεγάλη διαστροφή. Και το έξω δεν είναι μακριά μας, είναι ίσως το διπλανό σπίτι ή ακόμη το διπλανό δωμάτιο…
Κάπως έτσι, λοιπόν, ενώ μιλάμε για το Μπεσλάν και τη μυθοπλασία γύρω από την επίθεση Τσετσένων στο Σχολείο Νούμερο 1, έρχεται η τρομοκρατική επίθεση στη Νέα Ζηλανδία και το μακελειό στο σχολείο της Βραζιλίας που σε κάνουν να πεις πως «όχι τίποτε δεν έχει τελειώσει», στον κύκλο του αίματος. Η ζωή, λοιπόν, είναι ικανή να ξεπεράσει τα πάντα. Το καλό όμως είναι πως με τον ίδιο τρόπο που μπορεί να μας κάνει να κλάψουμε μπορεί και να προκαλέσει ένα αυθόρμητο χαμόγελο ελπίδας και αισιοδοξίας στα χείλη μας.
Ό,τι γράφεις είναι αληθινό ή υπάρχει και μυθοπλασία;
Οι αναφορές στα γεγονότα είναι πραγματικές. Παρακολούθησα δυο εκπληκτικά ντοκιμαντέρ με θέμα την τραγωδία του Μπεσλάν: Beslan Three Days in September, σε αφήγηση Τζούλια Ρόμπερτς και Children of Beslan, παραγωγής BBC. Παράλληλα διάβασα πολλά δημοσιεύματα της εποχής εκείνης. Οι πρωταγωνιστές μου Αλέξανδρος και Ροζάνα ξεπήδησαν μέσα από τη μυθοπλασία, όπως και οι δευτεραγωνιστές μου Ελένα και Ιβάν. Τα παιδιά αυτά έζησαν, ως όμηροι, την τριήμερη ομηρία και στη συνέχεια ο αναγνώστης παρακολουθεί τη ζωή τους μακριά από την πόλη που τους πλήγωσε. Επέλεξαν να σκορπίσουν και να ζήσουν στη Μόσχα την Αγία Πετρούπολη και τη Θεσσαλονίκη για να ξεχάσουν αυτό που έζησαν. Η Ελένα και ο Ιβάν θα ασχοληθούν με μια μεγάλη υπόθεση εμπορίας ανθρώπων και θα βρεθούν στα ίχνη ενός κυκλώματος που ετοιμάζεται να πουλήσει σε ηλεκτρονική δημοπρασία τρία εξάχρονα κορίτσια κι ένα πεντάχρονο αγόρι. Δέκα χρόνια μετά αποφασίζουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους και να σταθούν απέναντι από το στοιχειωμένο σχολείο τους. Ίσως αυτό το ταξίδι να είναι η αρχή της νέας τους ζωής …
Η ιστορική στιγμή που ζούμε μας καθορίζει τελικά χωρίς να μπορούμε να αλλάξουμε κάτι;
Φυσικά και μας καθορίζει. Μας κάνει να αναθεωρήσουμε τα πάντα αν η στιγμή συνδυάζεται με θλιβερά γεγονότα και μας γεμίζει όμορφα συναισθήματα όταν συνδυάζεται με γεγονότα ευχάριστα. Αυτό που μας έχει διδάξει, όμως, η ζωή είναι πως όταν αυτό που βιώσαμε τραυμάτισε βαθιά την ψυχή μας και είμαστε σίγουροι πως δεν μπορούμε να αλλάξουμε κάτι, η ελπίδα ακόμη και όταν όλα έχουν χαθεί είναι κάπου εκεί γύρω μας. Αρκεί να έχουμε τη δύναμη να την αρπάξουμε. Οι άνθρωποι που επιβιώνουν από κάτι τόσο άσχημο έχουν να αντιμετωπίσουν το σύνδρομο του επιζώντα: Νιώθουν τύψεις και ενοχές, από την εσφαλμένη αντίληψη, ότι δε θα έπρεπε να επιζήσουν εφόσον τόσοι γύρω τους έχασαν τη ζωή τους. Το ίδιο ακριβώς αντιμετώπισαν και οι ήρωες μου. Όμως η ελπίδα κάπου εκεί τριγύριζε…
Ποιοι συγγραφείς σε έχουν επηρεάσει;
Θαυμάζω και επηρεάζομαι από κάθε συγγραφέα βιβλίου που διαβάζω. Είτε αυτό που έχει γράψει είναι ένα αφήγημα, ένα διήγημα ή ένα μυθιστόρημα. Από όλους έχω κάτι να κρατήσω, γιατί ο κάθε ένας από αυτούς βλέπει με τον δικό του προσωπικό τρόπο αυτό το οποίο πραγματεύεται και το αποδίδει στο χαρτί και πάλι με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Ίσως να μην συμφωνήσω με αυτόν τον τρόπο, σίγουρα όμως θα σεβαστώ αυτό που έγραψε. Ακριβώς όπως και στη δημοσιογραφία. Πήρα τόσα μαθήματα από τους συναδέλφους μου που θα με συνοδεύουν για πάντα στον συγγραφικό δρόμο που επέλεξα.
Πού πιστεύεις ότι οφείλεται η επιτυχία των βιβλίων σου;
Νομίζω πως είναι τα θέματα με τα οποία καταπιάνομαι. Τόσο η παιδική κακοποίηση, όσο και η τρομοκρατία και η εμπορία ανθρώπων είναι θέματα πολύ επίκαιρα. Επίσης πιστεύω πως είναι και ο τρόπος γραφής. Προσπαθώ να γράφω κατανοητά χωρίς να χρησιμοποιώ λέξεις που θα κάνουν τον αναγνώστη να συμβουλευτεί λεξικό. Όταν θα αναγκαστώ να χρησιμοποιήσω κάποια δυσκολονόητη έννοια σίγουρα θα του εξηγήσω και τι εννοώ.
Από το φύλλο της THESSNEWS #150 (23/03/2019-24/03/2019)
