Τα είδη των self test που χρησιμοποιούνται στο πρόγραμμα είναι αυτά τα οποία σύστησε η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας όπως τονίζεται. Υπογραμμίζει, ότι ανιχνεύουν την παρουσία αιμορραγίας στα κόπρανα, που αποτελεί βασικό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση του καρκίνου του παχέος εντέρου. «Το self test δεν ανιχνεύει το αν ένας πολίτης έχει καρκίνο ή όχι», αναφέρει το υπουργείο Υγείας
«Η υλοποίηση του προγράμματος πρόληψης για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, γίνεται σύμφωνα με τις επιστημονικές οδηγίες της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας (ΕΕΔΥ), η οποία θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 4675/2020 και αποτελεί το επίσημο γνωμοδοτικό όργανο του Υπουργείου Υγείας για τα θέματα Δημόσιας Υγείας, όπως ο προσυμπτωματικός έλεγχος του καρκίνου του παχέος εντέρου αλλά και τα υπόλοιπα προγράμματα προληπτικών εξετάσεων. Μέλη της Επιτροπής είναι εγνωσμένου κύρους ιατροί, Καθηγητές Πανεπιστημίου και ειδικοί στα θέματα της Δημόσιας Υγείας. Ειδικά για τον καρκίνο του παχέος εντέρου (όπως άλλωστε και για κάθε άλλο πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων) η Επιτροπή συνεργάστηκε με ομάδα εξειδικευμένων Γαστρεντερολόγων, ανάμεσα τους και Καθηγητές Πανεπιστημίου, όπως και η Πρόεδρος της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας. Επιπλέον, η Επιτροπή αλλά και το Υπουργείο Υγείας συνεργάστηκε με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο για την υλοποίηση του προγράμματος.
Η Επιτροπή, διαμόρφωσε το πρωτόκολλο σύμφωνα με το οποίο το πρόγραμμα αφορά σε όλους τους πολίτες 50-69 ετών και διαθέτουν ΑΜΚΑ, είτε είναι ασφαλισμένοι είτε ανασφάλιστοι».
Σύμφωνα με τις οδηγίες της Επιτροπής, το πρόγραμμα περιλαμβάνει τα παρακάτω βήματα:
1. Διενέργεια Self-Test (Αυτοδιαγνωστικός Έλεγχος). «Τα είδη των self test που χρησιμοποιούνται στο πρόγραμμα είναι αυτά τα οποία σύστησε η Επιτροπή των ειδικών, έχουν υψηλή αξιοπιστία, είναι εγκεκριμένα από τον ΕΟΦ και ακριβώς για αυτό, ο ΕΟΦ υπαγορεύει στο Υπουργείο Υγείας ποια συμπεριλαμβάνονται. Ειδικότερα, το Υπουργείο Υγείας έχει υιοθετήσει την χρήση τεστ FIT και FOB, όπως συνιστούν όλοι οι διεθνείς οργανισμοί (CDC, WHO). Επιπλέον, σχετικά με αναφορές που κάνουν λόγο στην εξέταση Mayer κοπράνων, διευκρινίζεται ότι η Mayer κοπράνων δεν είναι ειδική για την ανίχνευση ανθρώπινης αιμοσφαιρίνης, ενώ η χρήση της θα οδηγούσε σε περισσότερα ψευδώς θετικά αποτελέσματα. Ακόμα και τα εργαστήρια έχουν σταματήσει να χρησιμοποιούν την παλιά Mayer κοπράνων και χρησιμοποιούν αντίστοιχα τεστ με αυτά του προγράμματος. Η λίστα με τα self test που χρησιμοποιούνται στο πρόγραμμα βρίσκεται στον παρακάτω σύνδεσμο: https://colon.gov.gr/plirofories-gia-farmakopoioys/
Τόσο το Υπουργείο Υγείας όσο και ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος αλλά και οι ειδικοί γαστρεντερολόγοι, επισημαίνουν ότι τα self test ανιχνεύουν την παρουσία αιμορραγίας στα κόπρανα, που αποτελεί βασικό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Το self test δεν ανιχνεύει το αν ένας πολίτης έχει καρκίνο ή όχι. Η παρουσία αιμορραγίας στα κόπρανα μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικές αιτίες και για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή έχει δώσει την οδηγία όταν ένας πολίτης έχει θετικό τεστ, να γίνεται κλινική εκτίμηση από γαστρεντερολόγο. Για τους πολίτες που έχουν θετικό τεστ, εκδίδεται αυτόματα ηλεκτρονικό παραπεμπτικό επίσκεψης σε γαστρεντερολόγο.
2. Επίσκεψη σε γαστρεντερολόγο. Ο γαστρεντερολόγος κάνει την κλινική εκτίμηση του ατόμου λαμβάνοντας υπόψη τα σχετικά συμπτώματα, το ιστορικό και κάθε άλλη πληροφορία ώστε να αποφασίσει αν χρειάζεται να γίνει κολονοσκόπηση. Εφόσον ο ιατρός κρίνει ότι πρέπει να γίνει η εξέταση, τότε εκδίδεται αυτόματα το ηλεκτρονικό παραπεμπτικό για την εξέταση, αλλά και η συνταγή για την προμήθεια των καθαρτικών σκευασμάτων που απαιτούνται για την προετοιμασία πριν την κολονοσκόπηση.
3.Διενέργεια κολονοσκόπησης. Ο πολίτης κάνει την εξέταση της κολονοσκόπησης και σε περίπτωση ευρημάτων, εφόσον είναι εφικτό αφαιρούνται επιτόπου και προχωρά η δειγματοληψία για βιοψία.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όλες οι εξετάσεις (self test, επίσκεψη στον γαστρεντερολόγο, προμήθεια καθαρτικού, κολονοσκόπηση, βιοψία) είναι δωρεάν για όλους τους δικαιούχους ασφαλισμένους και ανασφάλιστους, ενώ δε χρειάζεται καμία συνταγογράφηση. Οι δικαιούχοι λαμβάνουν έτοιμο το παραπεμπτικό τους και το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να κλείσουν το ραντεβού τους, εύκολα και γρήγορα.
Με το Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου του Καρκίνου του Παχέος Εντέρου, στόχος είναι η έγκαιρη ανίχνευση των προ-καρκινικών αλλοιώσεων ή ακόμα και της νόσου αυτής καθ’ αυτής, με σκοπό την άμεση παρέμβαση και θεραπεία. Εάν οι αδενωματώδεις πολύποδες ή η πιθανή νεοπλασία διαγνωστούν και διαχειριστούν σε αρχικό στάδιο έχουν ίαση 100%, καθιστώντας την πρόωρη ανίχνευση εξαιρετικά ουσιώδη.
Το Υπουργείο Υγείας ενθαρρύνει όλους τους πολίτες να εκμεταλλευτούν αυτές τις δωρεάν εξετάσεις που μπορούν να τους σώσουν τη ζωή. Είναι κρίσιμο αυτές οι υπηρεσίες να μη γίνονται αντικείμενο πολιτικής ή συνδικαλιστικής εκμετάλλευσης, αλλά να παλέψουμε όλοι μαζί, η Πολιτεία, οι επαγγελματίες υγείας, και οι πολίτες, ώστε να έχουμε υψηλά ποσοστά συμμετοχής και να μη θρηνούμε συμπολίτες μας από ασθένειες που μπορούν να προληφθούν αποτελεσματικά όταν εντοπίζονται έγκαιρα. «Αυτή είναι η ανεκτίμητη αξία της Πρόληψης: μας χαρίζει υγεία για να χαρούμε τη ζωή με τους ανθρώπους που αγαπάμε», καταλήγει το υπουργείο Υγείας.
