Λουκέτο στον Οργανισμό τον Σεπτέμβριο προβλέπει η διοίκηση του.
Οι κόντρες ανάμεσα στον ΟΑΣΘ και την (εκάστοτε) κυβέρνηση ήταν ανέκαθεν πολλές! Και ηχηρές! Ωστόσο, η κατάσταση φαίνεται ότι τώρα έχει ξεφύγει και εάν οι δύο πλευρές δεν συνεννοηθούν μέσα στις επόμενες ημέρες τότε τα αστικά λεωφορεία -το αργότερο έως τα μέσα Σεπτεμβρίου- θα σηκώσουν χειρόφρενο!
Φυσικά, τη… νύφη θα πληρώσουν οι (κατά μέσο όρο) 225.000 πολίτες, που καθημερινά μετακινούνται με τα δρομολόγια του σε όλο το νομό Θεσσαλονίκης, συμπληρώνοντας 162 εκατ. μετακινήσεις το χρόνο!
Σύμφωνα με μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του, ο ΟΑΣΘ δε θα μπορεί να λειτουργήσει από τα μέσα Σεπτεμβρίου και μετά, εάν η κυβέρνηση δεν αρχίζει να αποπληρώνει τα 133 εκατ. ευρώ που (όπως τουλάχιστον ο Οργανισμός ισχυρίζεται) του οφείλει το κράτος.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΟΑΣΘ, Χρήστο Στεφανίδη το ενδεχόμενο του λουκέτου είναι κάτι πολύ ορατό, καθώς «μέχρι πότε οι εργαζόμενοι θα δουλεύουν χωρίς να πληρώνονται» αλλά και «τι θα γίνει μόλις χάσουμε τις ρυθμίσεις των χρεών» ή «μέχρι πότε θα μας επιτραπεί να ζούμε χωρίς να πληρώνουμε μισθούς, δώρα, επιδόματα, φόρους, Ταμεία, προμηθευτές;». Κατά τον πρόεδρο των Εργαζομένων Δημήτρη Τσερμενίδη, το λουκέτο θα έρθει το αργότερο μέσα στο Σεπτέμβριο, «κάτι για το οποίο θα ευθύνεται ο άσχετος κ. Σπίρτσης και η κυβέρνηση, που δεν ξεκαθαρίζει τι θέλει να κάνει με τον ΟΑΣΘ»…
Η κυβέρνηση
Η κυβέρνηση αμφισβητεί τους υπολογισμούς αυτούς. Ο αρμόδιος υπουργός Σπίρτζης καταφέρεται με ένταση συνέχεια εναντίον του ΟΑΣΘ, χαρακτηρίζοντας τον ως «κακό, το χειρότερο μοντέλο λειτουργίας αστικών συγκοινωνιών», που κοστίζει στον έλληνα φορολογούμενα τα τετραπλάσια χρήματα από ότι οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, προαναγγέλλοντας ήδη από τον Ιανουάριο του 2015 αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του, αφού θεωρεί ότι «το πάρτι τελείωσε».
Ο κ. Σπίρτζης έχει παραγγείλει διαχειριστικούς ελέγχους και όπως δήλωσε πρόσφατα, περιμένει αυτούς για να κινηθεί. Πολλοί μάλιστα του καταλογίζουν ότι χρησιμοποιεί τους ελέγχους για να καθυστερεί, ενώ αυτοί πάντα δικαίωναν τον ΟΑΣΘ. «Οι συνεχείς επιθέσεις τους μας δημιουργούν ανασφάλεια. Κρύβεται πίσω από ελέγχους. Με την πολεμική αυτή φοβόμαστε για το αύριο, για το αν θα υπάρχει ο Οργανισμός», εξηγεί ο πρόεδρος των εργαζομένων του ΟΑΣΘ.
Ρόλο παίζουν και τα τοπικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, που επίσης πολύ συχνά καταφέρονται εναντίον του ΟΑΣΘ, για αδιαφάνεια, διαπλοκή και υπέρμετρη επιβάρυνση των πολιτών προς όφελος των μετόχων, ενώ πρεσβεύουν τη δημιουργία και λειτουργία ενός δημόσιου συστήματος συγκοινωνιών.
Το κλίμα αυτό εντείνεται από την άποψη που υπάρχει ότι η Κυβέρνηση, κυρίως για ιδεολογικούς λόγους θέλει να περιορίσει ή και να καταργήσει τον ΟΑΣΘ, καθώς το μοντέλο του είναι μοντέλο «Λαϊκού Καπιταλισμού», με το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ είναι φανατικά αντίθετος.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει και η άποψη ότι ο ΟΑΣΘ προκειμένου να πιέσει την κυβέρνηση να καταβάλει τα χρήματα βάζει τους υπαλλήλους να απεργούν, χρησιμοποιώντας έτσι, όχι μόνο αυτούς αλλά και τους επιβάτες ως μοχλό πίεσης.
Κυβερνητικοί παράγοντες έλεγαν πάντως στη “Thessnews” ότι η κυβέρνηση έχει αγνές προθέσεις.
Θέλει πραγματικά να εξυγιάνει το πεδίο, ώστε από τη μία να έχουμε ένα καλό για τον πολίτη σύστημα συγκοινωνιών υπό δημόσιο έλεγχο αλλά και από την άλλη να πάψουν τα φαινόμενα αδιαφάνειας «για τα οποία συζητά εδώ και χρόνια όλη η πόλη».
Η κόντρα
Η κόντρα, που είναι η πιο έντονη που έχει ξεσπάσει ποτέ, αφορά το ποσό των 133 εκ. ευρώ τα οποία ο ΟΑΣΘ ισχυρίζεται πως η κυβέρνηση του χρωστά. Το ποσό προκύπτει από τρεις πηγές:
– Τη διαφορά στο ΦΠΑ, αφού λόγω μη υπογραφής ΚΥΑ ο ΟΑΣΘ εισπράττει 13% ΦΠΑ για κάθε εισιτήριο αλλά αποδίδει στο κράτος 24%.
– Τα όσα οφείλουν τα Υπουργεία Παιδείας και Εργασίας, τα οποία έχουν αναλάβει να πληρώνουν μέρους του κόστους μετακίνησης μαθητών, φοιτητών, ΑΜΕΑ, ανέργων και ατόμων άνω των 65 ετών.
– Την επιδότηση του κάθε εισιτηρίου, αφού το κράτος, στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής του και των πολιτικών στήριξης των ασθενέστερων πληρώνει από τον προϋπολογισμό ένα μέρος του πραγματικού κόστους του εισιτηρίου προκειμένου αυτό να μην είναι δυσβάσταχτο για τον πολίτη.
Σήμερα το πραγματικό κόστος του κάθε απλού εισιτηρίου είναι 1,47 ευρώ. Εάν δηλαδή όποιος σήμερα έκοβε εισιτήριο πληρώνοντας αυτό το ποσό τότε ο ΟΑΣΘ θα κάλυπτε πλήρως τα έξοδα του. Ωστόσο, το ελληνικό δημόσιο πληρώνει περίπου 40-42 εκ. ευρώ το χρόνο, στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής.
Επειδή αυτά τα χρήματα δεν έρχονται και επειδή τα έσοδα από τα εισιτήρια δεν επαρκούν, ο ΟΑΣΘ χρωστά περίπου 95 εκ. ευρώ. Χρωστά μισθούς δύο μηνών σε όλους τους υπαλλήλους του (6 εκ. ευρώ) και τα υπόλοιπα σε εφορία, ταμεία, προμηθευτές και μετόχους.
Η εξέλιξη
Η κόντρα δυνάμωσε την εβδομάδα που πέρασε. Λάδι στη φωτιά έριξε η απάντηση του κ. Σπίρτζη, που αποδέχθηκε συνάντηση με τους εργαζόμενους (συνάντηση που του την ζητούν επιτακτικά το Σωματείο επί 15 μέρες), αλλά όρισε τη συνάντηση αυτή για τις 30 Αυγούστου ή τις 6 Σεπτεμβρίου.
«Εμείς είχαμε αναστείλει τη Δευτέρα τις κινητοποιήσεις μας ως ένδειξη καλής θέλησης. Ενημερώσαμε τους φορείς της Θεσσαλονίκης και ζητήσαμε συνάντηση με τον αρμόδιο υπουργό για να του εκθέσουμε τα προβλήματα μας. Η απάντηση του είναι προσβλητική για μας. Δεν μπορείς να λέγεσαι υπουργός και να λες ότι θα δεις απλήρωτους εργαζόμενους σε 15 ή 20 μέρες», λέει ο κ. Τσερμενίδης.
Έτσι, χτες ανακοινώθηκαν νέες κινητοποιήσεις με επίσχεση εργασίας για την Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή, τις οποίες (σύμφωνα με τον κ. Στεφανίδη) θα προσπαθήσει να ακυρώσει η διοίκηση.
Το μοντέλο ΟΑΣΘ
Ο ΟΑΣΘ έχει το μονοπώλιο των οδικών αστικών συγκοινωνιών στη Θεσσαλονίκη από το 1956. Και θα το έχει μέχρι και δύο χρόνια αφότου λειτουργήσει το μετρό, σύμφωνα με την τελευταία σύμβαση που υπογράφηκε το 2008. Κατά καιρούς, το μοντέλο αυτό έχει αμφισβητηθεί πολλές φορές με δριμύτητα στη Θεσσαλονίκη και κυρίως στην Αθήνα και τα αρμόδια υπουργεία. Ωστόσο, το μοντέλο «ζει και βασιλεύει»!
Η αμφισβήτηση πολλές φορές παίρνει διαστάσεις αστικού μύθου, με προεκτάσεις συνομωσιολογικού χαρακτήρα. Τα περισσότερα σημεία της κριτικής αφορούν τα οφέλη των μετόχων, η ταυτότητα των οποίων παραμένει μυστική και τη γενικότερη διαπλοκή τους με την πολιτική εξουσία, καθώς γύρω από τον ΟΑΣΘ κινείται μία πολύ κρίσιμη μάζα ψήφων, άνω των 25.000, όπως υπολογίζουν μερικοί.
Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι για να έχουμε αστικές συγκοινωνίες κάποιος πρέπει να πληρώνει. Επίσης, ή θα έχουμε δημόσιο σύστημα, όπως αυτό της Αθήνας ή Δημοτικό, όπως υπάρχει σε πολλές περιοχές της Περιφέρειας ή με τη σύμπραξη ιδιωτών, όπως είναι ο ΟΑΣΘ.
Η ιστορία έχει δείξει ότι το Δημόσιο Σύστημα στην Ελλάδα αποτυγχάνει πολύ συχνότερα από ότι αποτυγχάνει το ιδιωτικό. Η αναξιοκρατία, η αδιαφάνεια, η διαφθορά, το μεγάλο λειτουργικό κόστος είναι στοιχεία που χαρακτηρίζουν συχνότατα τις Δημόσιες Επιχειρήσεις στην Ελλάδα.
Ωστόσο, είναι εξαιρετικά δύσκολο να συγκρίνουμε τα δύο συστήματα όταν πρόκειται για αστικές συγκοινωνίες, εάν θέλουμε να καταλήξουμε πιο είναι το καλύτερο και το φθηνότερο…
Η σύγκριση ΟΑΣΘ-ΟΑΣΑ
Σύμφωνα με μελέτη του υπουργείου Μεταφορών, που δημοσιοποιήθηκε το 2012 ο ΟΑΣΑ λειτουργούσε με τη μισή επιδότηση σε σχέση με τον ΟΑΣΘ. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα:
– Την περίοδο 2007-2013 οι αστικές συγκοινωνίες της Αττικής έλαβαν συνολική επιδότηση 980 εκατ. ευρώ για όλα τα συγκοινωνιακά μέσα. Την ίδια στιγμή, το άθροισμα των επιδοτήσεων του ΟΑΣΘ και των αποφάσεων που πέτυχε στα διατητικά δικαστήρια έφτασε τα 910 εκατ. ευρώ.
– Η μέση ετήσια επιδότηση του ΟΣΥ για 143 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα έφτασε τα 140 εκατ. ευρώ, όταν ο ΟΑΣΘ για 42 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα (δηλαδή λιγότερο από το 1/3 του συγκοινωνιακού έργου σε σύγκριση με την Αθήνα) έλαβε 130 εκατ. ευρώ. Κάθε όχημα της ΟΣΥ (λεωφορεία – τρόλεϊ) λαμβάνει επιδότηση περίπου 55.000 ευρώ, όταν κάθε όχημα του ΟΑΣΘ επιδοτείται με 210.000 ευρώ κατ’ έτος.
– Αντίστοιχα, η επιδότηση εάν υπολογιστεί ανά εργαζόμενο, είναι στον ΟΣΥ 16.000 ευρώ τον χρόνο, όταν στη Θεσσαλονίκη φτάνει τα 50.000 ευρώ. Ανά επιβάτη φτάνει τα 20 λεπτά στον ΟΣΥ και στα 80 λεπτά στον ΟΑΣΘ και ανά όχημα είναι 55.000 έναντι 210.000 ευρώ.
Ο ΟΑΣΘ αντικρούει τα στοιχεία αυτά λέγοντας ότι στα ποσά αυτά δεν συμπεριλήφθηκαν οι κρατικές ενισχύσεις, που υπερβαίνουν τα 6 δις. ευρώ. «Το κράτος έχει διαγράψει χρέη ύψους 5 δις. ευρώ τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για δάνεια με κρατικές ενισχύσεις προς τον ΟΑΣΑ που κατέπεσαν και πληρώθηκαν από το κράτος. Επίσης, τα οχήματα του ΟΑΣΑ τα αγοράζει το κράτος και όχι ο οργανισμός, όπως ισχύει με εμάς. Άρα, εάν προστεθούν τα ποσά αυτά τότε προκύπτει ότι ο έλληνας φορολογούμενος πληρώνει αναλογικά για τον ΟΑΣΘ περίπου το ¼ των χρημάτων που πληρώνει για τις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας», τονίζει ο κ. Στεφανίδης.
Ο… λάβρος Σπίρτζης
– 22/6/2015 (Στη Βουλή):
Το υπουργείο θα προχωρήσει σε αναθεώρηση της σύμβασης παραχώρησης του ΟΑΣΘ με στόχο την «εξοικονόμηση πόρων από την τροποποίηση του νόμου για τη σκανδαλώδη επιδότηση του ΟΑΣΘ, όπου έχουμε πενταπλάσια επιδότηση από τον ΟΑΣΑ».
– 29/12/15 (δηλώσεις του με αφορμή επίσκεψη του στη Θεσσαλονίκη):
«Υπάρχουν θέματα για την τήρηση της σύμβασης από πλευρά του ΟΑΣΘ. Αν δεν λυθούν αυτά, θα υπάρξει πρόβλημα με την επιδότηση του Οργανισμού. Ο ΟΑΣΘ δεν δίνει τα στοιχεία που του ζητούνται, ενώ δεν έχει εγκαταστήσει ως όφειλε ηλεκτρονικό σύστημα για την καταγραφή των εισιτηρίων και την επίβλεψη του συγκοινωνιακού έργου».
– 6.6/16 (στον Alpha):
«Η εμπειρία που έχουμε ως χώρα είναι ότι το παράδειγμα του ΟΑΣΘ -είναι ιδιωτικός και επιδοτείται από το κράτος- αποτελεί το χειρότερο σενάριο που μπορούμε να έχουμε, στοιχίζει 5 φορές περισσότερο στον Έλληνα πολίτη απ’ ότι οι αστικές συγκοινωνίες στην Αθήνα».
– 10/6/16 (στην ΕΡΤ):
«Δεν σκοπεύει η κυβέρνηση να προχωρήσει στην κρατικοποίηση του ΟΑΣΘ, αλλά δεν μπορούμε όμως να επιδοτούμε τον ΟΑΣΘ, όπως και άλλους συγκοινωνιακούς φορείς με εκατοντάδες εκατομμύρια και να παραμένουν ανεξέλεγκτοι. Το πάρτι τελείωσε. Έχει ήδη αρχίσει διαχειριστικός έλεγχος και θα υπάρξει εξορθολογισμός».
– 20/7/16 (στο «Κόκκινο»)
«Η έρευνα στον ΟΑΣΘ έδειξε πράγματα, που δεν γίνονταν νομότυπα. Δεν γίνεται να έχουμε ένα κλειστό μαύρο κουτί μέσα στο ελληνικό δημόσιο για το τι γίνεται μέσα στον ΟΑΣΘ και να επιδοτείται αυτός ο ιδιωτικός φορέας με εκατομμύρια κάθε χρόνο, γιατί έτσι έχουν συνηθίσει από τους πολιτικούς τους φίλους».
– 4/8/2016 (ξανά στο «Κόκκινο»):
«Τα έχουμε ξαναπεί, ελέγχεται αυτή τη στιγμή, θα ολοκληρωθεί ο έλεγχος από την αρμόδια Επιτροπή, θα δούμε αν τηρείται από τον Οργανισμό η σύμβαση που έχει το Ελληνικό Δημόσιο με τον ΟΑΣΘ και στη συνέχεια, σύμφωνα με το νόμο θα προχωρήσουμε ανάλογα με τα ευρήματα που έχει η σύμβαση. Πιστεύω ότι η διοίκηση του ΟΑΣΘ πρέπει να καταλάβει ότι αυτό που γίνεται 60 χρόνια τώρα στη Θεσσαλονίκη έχει σταματήσει. Δεν υπάρχει περίπτωση να συνεχιστεί».
Δυσφορία από τους… πελάτες
H εικόνα του OAΣΘ αποτυπώνεται σε έρευνα του Kέντρου Προστασίας Kαταναλωτών, που συμμετείχαν 8.784 καταναλωτές και ανακοινώθηκε προ τριμήνου.
Το 64% των επιβατών αξιολογεί τη συχνότητα των δρομολογίων ως κακή και πολύ κακή, ενώ την ίδια άποψη έχει και για το ωράριο λειτουργίας το 62% των επιβατών.
Όσον αφορά την ταχύτητα μετακίνησης το 49% των επιβατών την αξιολογεί ως κακή-πολύ κακή, καταδεικνύοντας την αναγκαιότητα της ύπαρξης και λειτουργίας των λεωφορειολωρίδων.
Κακή έως πολύ κακή αξιολογεί το 82% των επιβατών την πληρότητα των λεωφορείων, το 85% την άνεση της μετακίνησης, το 59% την κατάσταση των στάσεων και την κατάσταση των λεωφορείων, το 55% τις συνθήκες ασφάλειας, το 52% την ενημέρωση και πληροφόρηση και το 89% τη σχέση ποιότητας – τιμής.
Σημαντικά προβλήματα είναι για το 97% των επιβατών η μείωση της συχνότητας δρομολογίων και η υπερφόρτωση, για το 94% η αύξηση του αντιτίμου του εισιτηρίου, για το 90% η έλλειψη κλιματισμού και για το 88% η παλαιότητα των λεωφορείων.
Ο ΟΑΣΘ σε αριθμούς (ΠΙΝΑΚΑΣ)
424 μετοχές
Μέτοχοι – Φυσικά πρόσωπα 1.862
Προσωπικό 2311 άτομα:
Λεωφορεία: 622
Τα 532 είναι αντιρρυπαντικής τεχνολογίας
– Αρθρωτά (18μετρα): 245
– Κανονικά (12μετρα ή 11μετρα): 347
– Μικρολεωφορεία (8,5 μέτρων): 22
– SPRINTER (στην Άνω Πόλη): 3
– 12μετρο στην Πολιτιστική Γραμμή Νο 50: 1
– Μικρολεωφορεία εξυπηρέτησης Α.με.Α. (4 αμαξιδίων): 3
– Μικρολεωφορείο εφεδρικό εξυπηρέτησης Α.με.Α. (2 αμαξιδίων): 1,
– 14 αφετηρίες
– 3.500 στάσεις. Απ’ αυτές οι 200 διαθέτουν «Έξυπνες Πινακίδες»
– 79 λεωφορειακές γραμμές
– 162.215.500 μετακινήσεις το χρόνο- 14.384.520 είναι ΑΜΕΑ
«Προσήκων Κόμιστρο»:
1,64 ευρώ για το έτος 2014
1,50 ευρώ για το 2015
1,47 ευρώ για το 2016
1,48 ευρώ για το 2017
Με βάση την αγοραστική δύναμη του ανειδίκευτου εργάτη, ο ΟΑΣΘ βρίσκεται στην 20ή θέση στον πίνακα με τους 30 μεγαλύτερους Οργανισμούς Αστικών Συγκοινωνιών του κόσμου.
Από το φύλλο της THESSNEWS #14 (13-14/08/2016)
