Στη Ραιδεστό της Ανατολικής Θράκης, στο Tekirdag, εγκαινιάστηκε το προηγούμενο Σάββατο το Μουσείο Φωτογραφίας στην οικία Μαυρίδη.
Στα εγκαίνια παραβρέθηκε και ο Δημήτρης Μαυρίδης εγγονός του Δημήτρη Μαυρίδη ιδιοκτήτη του σπιτιού, ο οποίος δώρισε στο μουσείο 1500 φωτογραφίες της παλιάς Ραιδεστού που αποτυπώνουν την ιστορία της από το προσωπικό του αρχείο.
Η ιδέα για να στεγαστεί το μουσείο φωτογραφίας στην οικία Μαυρίδη προήλθε από τον ιστοριοδίφη της Ραιδεστού Mehmet Serez και έπειτα από απόφαση του δημάρχου της πόλης ξεκίνησαν πριν ένα χρόνο οι εργασίες επισκευής και ανακαίνισης.
Ο Δημήτρης Μαυρίδης μέσα στο αρχοντικό του παππού του στα εγκαίνιά του ως Μουσείο Φωτογραφίας
Το αρχοντικό Μαυρίδη
Πρόκειται για ένα διώροφο ξύλινο αρχοντικό στην περιοχή Ερτουγκρούλ, ένα από τα λιγοστά που άντεξαν στο χρόνο και θυμίζουν μέχρι σήμερα τις ελληνικές γειτονιές της περιοχής. Το σπίτι οικοδομήθηκε το 1908 και αποτελείται από 4 δωμάτια, δύο σαχνισί (προεξοχές στηριγμένες σε ξύλινα δοκάρια οι οποίες εξέχουν των ορίων της τοιχοποιίας), ένα μεγάλο μπαλκόνι και ακολουθεί την τυπολογία της κεραμοσκεπής.
Η οικία Μαυρίδη στη Ραιδεστό της Ανατολικής Θράκης
Η παλιά ξεχασμένη φωτογραφία
Ο Δημήτρης Μαυρίδης, τρίτη γενιά της οικογένειας, κατάφερε μετά από πολλά ταξίδια στην περιοχή να εντοπίσει το σπίτι από μια παλιά φωτογραφία που τράβηξε ο ξάδερφός του όταν οι δικοί του εγκατέλειπαν το 1922 τις εστίες του. Η φωτογραφία έμεινε ξεχασμένη στο οικογενειακό άλμπουμ και το 1999 έπειτα από πολλές επισκέψεις στην Ραιδεστό, ο Δημήτρης Μαυρίδης κατάφερε να βρει το σπίτι το οποίο τότε κατοικούνταν από μια οικογένεια προσφύγων από την Μακεδονία.
«Ξεκίνησα τα ταξίδια στην Ραιδεστό πριν από 45 χρόνια. Με μια παλιά φωτογραφία από το οικογενειακό άλμπουμ σύγκρινα τα σπίτια της περιοχής και το βρήκα διότι ήταν πανομοιότυπο. Όταν έφυγαν οι δικοί μου το 1922, εγκαταστάθηκε στο σπίτι μια οικογένεια Τούρκων εμπόρων όπου μετέπειτα ο γιος τους έγινε ο δήμαρχος της Ραιδεστού. Ο τότε δήμαρχος έμεινε για αρκετά χρόνια στο αρχοντικό και έτσι κατάφερε να διατηρηθεί σε καλή σχετικά κατάσταση» περιγράφει στην ThessNews ο 76χρονος Δημήτρης Μαυρίδης, μηχανολόγος και επίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ.
Τα εγκαίνια του Μουσείου Φωτογραφίας
Η οικογένεια Μαυρίδη και η ζωή τους στην Ραιδεστό
Η οικογένεια Μαυρίδη προέρχεται από την Μάνη και κατά την διάρκεια των βενετοτουρκικών πολέμων, τον 17ο αιώνα, ακολούθησε το κύμα προσφύγων για την Μικρά Ασία και εγκαταστάθηκε αρχικά στο Σχολάρι που τότε ήταν κεφαλοχώρι της περιοχής. Ένα αιώνα αργότερα, το 1890, εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην Ραιδεστό. «Ο παππούς μου Δημήτρης Μαυρίδης εμπορευόταν αγροτικά προϊόντα της Θράκης.
Ήταν ευκατάστατη οικογένεια και μαζί με την γιαγιά μου Χριστίνα Μαυρίδη απέκτησαν 7 παιδιά. Μετά την ανταλλαγή εγκαταστάθηκαν στην Καβάλα και έμεναν στην περιοχή του Αη Γιάννη. Όταν έφυγαν από τη Ραιδεστό, ο πατέρας μου ήταν 22 χρονών και ο παππούς μου γύρω στα 60. Εγώ γεννήθηκα στην Φλώρινα και έχω ακούσει πολλές διηγήσεις και ιστορίες για την πατρίδα τους από τον πατέρα μου και τους θείους μου.
Μου μιλούσαν για μια ευτυχισμένη ζωή η οποία κόπηκε απότομα, ήταν αξέχαστη για τους δικούς μου και άφησε μια νοσταλγία την οποία μετέφεραν σε μένα και έτσι άρχισα να συλλέγω φωτογραφίες εκείνης της εποχής. Ήταν μια πόλη παραθαλάσσια με ξύλινα σπίτια τα οποία σχημάτιζαν μια μορφή δάσους και όταν πλησίαζε κανείς από την θάλασσα από την Προποντίδα τα σπίτια φαίνονταν σαν δέντρα. Μου παρουσίαζαν την περιοχή με θαυμασμό και μου έλεγαν ότι ήταν ένα μέρος όπου καλλιεργούνταν οι επιστήμες και οι τέχνες και ζούσαν ευτυχισμένοι. Έμεινα έκπληκτος και είμαι τρισευτυχισμένος που επιτέλους βρήκα το σπίτι».
«Ήταν μια πόλη παραθαλάσσια με ξύλινα σπίτια τα οποία σχημάτιζαν μια μορφή δάσους και όταν πλησίαζε κανείς από την θάλασσα από την Προποντίδα τα σπίτια φαίνονταν σαν δέντρα»
Η παλιά Ραιδεστός
Το Τεκιρνταγ, Tekirdag, η παλιά Ραιδεστός είναι μια πόλη της Ανατολικής Θράκης χτισμένη στις όχθες της θάλασσας του Μαρμαρά με πληθυσμό σήμερα περίπου 176.000 κατοίκους.
Η ιστορία της ξεκινάει τον 6ο π.Χ αιώνα όταν εγκαταστάθηκαν εκεί Σάμιοι άποικοι και ίδρυσαν την πόλη η οποία ονομάσθηκε Βισάνθη. Κατά τον 5ο μ.Χ. αιώνα κατά την Βυζαντινή αυτοκρατορία ονομάστηκε Rodoscuk και αργότερα κατά την Οθωμανική κυριαρχία Tekfurdagi. Κατά τη Βυζαντινή περίοδο η περιοχή με έδρα την Ηράκλεια και λόγω της εγγύτητας με την Κωνσταντινούπολη ήταν μια πλούσια περιοχή και πηγή μεγάλων εσόδων.
Αναμνηστική φωτογραφία της «Θεοδωρίδειος Σχολή στη Ραιδεστό
Κατά των 17ο αιώνα η Ραιδεστός αναδεικνύεται κέντρο συγκέντρωσης και εξαγωγής γεωργικών προϊόντων, σιτηρών, κριθαριού, σίκαλης, γαλακτοκομικών προϊόντων και υφασμάτων. Όλοι οι παραγωγοί από την Θράκη, Βιζύη, Σαράντα εκκλησιές, Ανδριανούπολη, Κεσσάνη, Γανόχωρα, Μακρά Γέφυρα μετέφεραν με βοϊδάμαξες τα προϊόντα τους στη Ραιδεστό και από εκεί φορτώνονταν στα πλοία στο λιμάνι της πόλης για τα νησιά του Αιγαίου. Στη Ραιδεστό ιδρύθηκε το 1871 «Ο θρακικός φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Ραιδεστού» και με την αρωγή των συντεχνιών και των εμπόρων δημιουργήθηκαν βιβλιοθήκες, αναγνωστήρια και εκπαιδευτήρια όπως η «Θεοδωρίδειος Σχολή» αρρένων και το «Γεωργιάδειον παρθεναγωγείο» . Η πόλη είχε τέσσερις εκκλησίες που πλέον δεν υπάρχουν, του Αγίου Γεωργίου (1841), ο μητροπολιτικός ναός της Παναγίας της Φανερωμένης (1840), της Παναγίας της Ρευματοκράτειρας (1896) και του Αγίου Αθανασίου. Η Παναγία η Ρευματοκράτειρα βρισκόταν στο δυτικό τμήμα του «Φραγκομαχαλά» και ήταν η πολιούχος της πόλης. Το εικόνισμά της μεταφέρθηκε από Ρωμιούς στη Βασιλική Αχειροποιήτου στη Θεσσαλονίκη.
Πριν την ανταλλαγή στην περιοχή ζούσαν αρμονικά Έλληνες, Αρμένιοι και Μουσουλμάνοι.
Η Ραιδεστός υπήρξε και τόπος εξορίας των επίσημων προσώπων. Το 1720 ο Ούγγρος επαναστάτης Φραγκίσκος Β’ Ρακότσι, εξορίσθηκε στην Ραιδεστό μετά την Συνθήκη του Κάρλοβιτς(1669) και έμεινε εκεί ως τον θάνατό του το 1735. Μαζί με τον πρίγκιπα ακολούθησε και πλήθος αυλικών μεταξύ αυτών και ο συγγραφέας Κελεμέν Μίκες ό οποίος περιγράφει το 1720 την πόλη: «ευχάριστη, γραφική, πολύ μεγάλη και εξευγενισμένη με τα γύρω χωράφια καλλιεργημένα έτσι που μοιάζουν με φροντισμένους κήπους… πολύ ευχάριστη η θέα της και τέρπει το βλέμμα… κτισμένη στην παραλία με αμπέλια γύρω–γύρω… το φαγητό άφθονο και καλό».
Παλιά ελληνικά σπίτια στην Ραιδεστό με το χαρακτηριστικό σαχνισί
Ο 76χρονος Δημήτρης Μαυρίδης εγγονός του Δημήτρη Μαυρίδη ενώ στο βάθος φαίνεται το αρχοντικό
Από το φύλλο της THESSNEWS #135 (08/12/2018-09/12/2018)
