Στην Κύμη, τη μικρή ναυτική πόλη της Εύβοιας, γεννήθηκε τον Μάιο του 1883, ο επιστήμονας που το όνομά του θα γινόταν συνώνυμο με τη σωτηρία εκατομμυρίων γυναικών. Ο Γεώργιος Παπανικολάου.
Τα πρώτα χρόνια
Περνούσε ώρες μελετώντας τη θαλάσσια ζωή εκδηλώνοντας την επιθυμία να γίνει ναυτικός, πράγμα αδύνατο αφού ο γιατρός και βουλευτής πατέρας του ήθελε ν’ ακολουθήσει τα βήματά του.
Στα 15 του μετακομίζει στην Αθήνα για να ολοκληρώσει τις εγκύκλιες σπουδές, ενώ παράλληλα παρακολουθεί μαθήματα γαλλικών και βιολιού, το οποίο λατρεύει. Αρχίζει να μελετά φιλοσοφία -Ο Νίτσε και ο «Υπεράνθρωπός» του, τον συνεπαίρνουν ενώ σχετίζεται με τον Δελμούζο, τον Γληνό, τον Χατζόπουλο και άλλους λογοτέχνες και υπέρμαχους του Δημοτικισμού.
Οι σπουδές στην Ιατρική
Δίνει εξετάσεις στην ιατρική και ολοκληρώνει τις σπουδές του μόλις στα 21 του. Επιστρέφει στην Κύμη και περνάει τον καιρό του παρατηρώντας την εξοχή και φιλοσοφώντας μέσα από τον Νίτσε, τον Καντ, τον Σοπενάουερ αλλά και διαβάζοντας Γκαίτε.
Το 1907 μεταβαίνει στη Γερμανία για μεταπτυχιακά. Όταν τελειώνει, ο πατέρας του επιμένει να επιστρέψει στην Ελλάδα και να εργαστεί ως στρατιωτικός γιατρός. Συγκρούονται. Δεν τον ενδιαφέρει να γίνει γιατρός αλλά να ασχοληθεί με τη βιολογία και την έρευνα.
Ερευνητής
Τάσσεται πίσω από το Μικροσκόπιο για πάντα. Ιένα, Φράιμπουργκ και μετά Μόναχο. Τυχαίνει εξαιρετικών καθηγητών αφού αντιλαμβάνονται όλοι τους το μυαλό και τη φλόγα της έρευνας που καίει μέσα του.
Το 1910 εκπονεί την διδακτορική του διατριβή πάνω στις Δαφνίδες, τους μικροοργανισμούς που συμβάλουν στη δημιουργία του πλαγκτού, και του απονέμεται ο τίτλος του δόκτορα της ζωολογίας του Μονάχου.
Με την Ανδρομάχη στη «μάχη»
Το Καλοκαίρι του 1910, γνωρίζει στην Κύμη, τη σύντροφο της ζωής του, Ανδρομάχη. «Η θέλησή μου ήταν να βρω μία σύντροφο να με κάνει δυνατότερο και σταθερότερο» γράφει στο ημερολόγιό του, ενώ της θέτει ως όρο να μην κάνουν παιδιά για να αφιερωθούν απρόσκοπτοι στη επιστήμη. Η Μάχη δέχεται και παντρεύονται μόνο με την οικογένειά της παρούσα. Φεύγουν για τη Γαλλία και το ωκεανογραφικό ινστιτούτο.
Ο θάνατος της μητέρας του τον κάνει να επιστρέψει στην Ελλάδα απαρχές του πτρώτου βαλκανικού πολέμου όπου υπηρετεί ως υπολοχαγός ιατρός.
Στην Αμερική
Το 1913 φεύγουν για την Αμερική. Για να βιοποριστούν η Μάχη εργάζεται σε βιοτεχνία και Παπανικολάου σε κατάστημα χαλιών. Πηγαίνει, ωστόσο, τακτικά στο πανεπιστήμιο Κολούμπια και παρακολουθεί τον διάσημο καθηγητή Μόργκαν, ο οποίος τον γνωρίζει ήδη από τη μελέτη του στις Δαφνίδες. Με χαρά του προσφέρει θέση στο εργαστήριο παθολογίας και ο Γεώργιος Παπανικολάου ξεκινά το μεγάλο ερευνητικό το ταξίδι
To τεστ Παπ
Το 1920 τον βρίσκει μελετά τα κολπικά επιχρίσματα ινδικών χοιριδίων. Η μέθοδος του είναι πρωτοποριακή και θέτει τις βάσεις για έναν νέο κλάδο της ιατρικής, αυτόν της αποφολιδωτικής κυτταρολογίας. Λαμβάνει νεκρά κύτταρα, κύτταρα που αποφολιδώνονται δηλαδή, και τα εξετάζει. Στο μικροσκόπιό του μπορεί να διακρίνει ξεκάθαρα ποια απ’ αυτά είναι καρκινικά.
Το 1928 συστήνει τη μέθοδό του στο Μίσιγκαν. Οι περισσότεροι παρευρισκόμενοι θα τον πουν «Έλληνα παραμυθά». Δεν πτοείται στο ελάχιστο και συνεχίζει ν’ ασχολείται με γυναικολογικές μελέτες και καρκινικές αλλοιώσεις στο ιατρικό κολλέγιο Κορνέλ. Δημοσιεύει τα πορίσματά του και σιγά σιγά έρχεται η αναγνώριση και η αποδοχή.
Το 1957 επισκέφτηκε την Ελλάδα μετά από 40 ολόκληρα χρόνια. Έλαβε λαμπρές τιμές, αλλά το όραμά του για την ίδρυση στέγης κυτταρολογίας στην Ελλάδα, δεν βρήκε πρόθυμο το ελληνικό κράτος.
Το τέλος
Στα 79 του χρόνια, ακούραστος και τολμηρός, άφησε το Κορνέλ και μετακόμισε στη Φλόριντα αποδεχόμενος την πρόταση να ιδρύσει το αντικαρκινικό ινστιτούτο που ονειρευόταν στο Μαϊάμι. Δεν πρόλαβε να δει τα εγκαίνια. Πέθανε αιφνίδια από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου την 19η Φεβρουαρίου 1962.
Δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στη Thessnews.gr στις 19/2/2023
